Ἡ ὀνομασία τῆς νεοσύστατης μή κερδοσκοπικῆς ἑταιρείας «Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν», προέκυψε ἀπό τήν ἀγάπη μας στούς Ἁγίους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας καί τό θαυμασμό μας στήν ἀριστουργηματική Ἑλληνική γλῶσσα μας σ’ ὅλη της τή διαχρονία.
Ἄς μή νομισθεῖ ὅτι δικές μας κατακτήσεις εἶναι ἡ ἀγάπη στή γλῶσσα καί στούς Ἁγίους Πατέρες. Εἴμαστε μειράκια μπροστά στούς Τιτᾶνες τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὑπό τοῦ ὁποίου ἐνεφοροῦντο οἱ Ἅγιοι Πατέρες μας, ἐμπειρότατοι μάλιστα ὄντες ἐκεῖνοι στήν τέλεια, εἰς βάθος, εἰς πλάτος καί εἰς ὅλον τό ποιόν της, γνώση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης.
Σύμφωνα μέ τήν ἐτυμολογία τῆς λέξεως, ἑστία σημαίνει τό ἐσωτερικό μέρος τῆς οἰκίας πού καίει ἡ φωτιά, τό τζάκι. Μέ τή γλυκιά καί θερμή θαλπωρή του μαζεύει γύρω του τά μέλη τῆς οἰκογένειας καί τούς ἑκάστοτε φιλοξενουμένους. Ἑστία σήμαινε κατά τούς ἀρχαίους προγόνους μας τά ἐνδότερα τοῦ ἀρχαίου ναοῦ, τό θυσιαστήριο. Ἑστία γιατί νά μή σημαίνει καί γιά μᾶς, γιά τήν ταπεινότητά μας, τό ἐνδότατο καί ὄχι μόνο, μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης, μέσῳ τοῦ ὁποίου προσφέρει καί προσφέρεται ὁ ἴδιος ὁ Κύριος, ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ στό σύγχρονο σφυροκοπούμενο ἀπό τό μαστίγιο τῆς Νέας Ἐποχῆς ἄνθρωπο.
Ἡ Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν διά τῆς πυρώδους ὀρθοδόξου Ἱερωσύνης μπορεῖ νά συντονίσει ὅλους μας, ποιμένες καί ποιμαινομένους, ἱερεῖς καί λαό, γιά νά βάλουμε ὡς πρώτη προτεραιότητα στήν καθημερινότητά μας, μαζί μέ τό μεροκάματο, τή μελέτη τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. «…
Καί τούς λειτουργούς Αὐτοῦ πυρός φλόγα» λέγει ὁ ψαλμωδός καί προφητάναξ Δαυίδ, λειτουργική πραγματικότητα πού ἐπιβεβαιώνει καί ὁ μεγάλος λειτουργιολόγος τῆς Ἐκκλησίας μας Μ. Βασίλειος.
Δόξα τῷ ἐν Τριάδι Θεῷ γιατί ἔχουμε, κατέχουμε καί διαθέτουμε θησαυρούς ἀνέκλειπτους, ἀδαπάνητους, τήν ἀναρίθμητη χορεία τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας. Συνενώνουν στά ἅγια πρόσωπά τους τή θεανθρώπινη ἐν ταυτῷ καί ἑλληνική παιδεία, τή διακριτική ἐν Χριστῷ ἄσκηση, τό θεοσθενές μαρτύριο, τήν καλή καί ὀρθόδοξη ὁμολογία, τήν ἀπεριόριστη κατανόηση καί βοήθεια τῶν ἀδελφῶν, τήν ἕως ὑστάτης πνοῆς δημιουργική ἐργασία καί τήν ἀσίγαστη προφορά τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, πού ἑλκύει τή θεία Χάρη καί μεταβάλλει τήν κόλαση τῆς παρούσης ζωῆς σέ πραγματικό παράδεισο.
Ὅλοι μας στήν
«Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν» ποιμένες καί ποιμαινόμενοι, τρεφόμενοι ἀπό τό ἄχραντο Σῶμα καί τό τίμιο Αἷμα τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, συνεχίζουμε τούς ἐν Χριστῷ πνευματικούς ἀγῶνες καί τήν ὀρθόδοξη πατερική διδαχή, ὥστε οἱ ἀδελφοί μας, ἐντός καί ἐκτός τῆς φιλτάτης μας πατρίδος, ζῶντες νά γίνονται μέτοχοι τῶν Ἀκτίστων Δώρων τῆς Θείας Χάριτος καί τῶν κτιστῶν καί ἀκτίστων ἐπιτευγμάτων τοῦ θεανθρωπίνου ἑλληνοχριστιανικοῦ μας πολιτισμοῦ.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος συνιστᾷ νά ἑστιάσουμε τή λεπτή προσοχή μας στόν κατ’ εἰκόνα Θεοῦ πλασθέντα ἄνθρωπο. Σέ κάθε συνάντηση μέ τόν κατ’ εἰκόνα Θεοῦ πλασθέντα καί ἄρχοντα τῆς κτίσεως ἀδελφό πρέπει νά πετύχουμε τήν ἐν Χριστῷ κοινωνία, ἔστω κι ἄν αὐτή περνάει μέσα ἀπό σταυρώσιμες δοκιμασίες. Ἡ ἐμπειρία τῆς Ἀναστάσεως εἶναι ἡ κορύφωση καί ἡ καταξίωση τῆς ἐν Χριστῷ ἀδελφικῆς ἀγάπης. Ἡ Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν ἀξίζει σ’ αὐτό τό σκοπό νά ἐντοπίσει τίς μελέτες καί τή διδαχή της. Οἱ μελέτες μποροῦν νά ἀποδώσουν καρπούς. Μποροῦμε νά ψηθοῦμε στήν πρακτική φιλανθρωπία, στήν ἐν πνεύματι ψυχολογική καί πνευματική στήριξη τῶν ἀδελφῶν. Κοπιάζοντες σ’ αὐτή τή διακονία ἀναπτύσσουμε καί φανερά καί κρυφά ἅπαντα τά ψυχοδυναμικά μας, λέγε καλύτερα τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ, τά δοτά σέ κάθε ἄνθρωπο.
Ὁ Ἀββᾶς Ἡσαΐας τονίζει ὅτι τό ἐργόχειρο, ἡ μελέτη καί ἡ εὐχή μποροῦν νά σφυρηλατοῦν τίς ἀγαπητικές ἐν Χριστῷ σχέσεις καί νά συγκροτεῖται ἔτσι τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας.
Τά βιβλία τά ἀναφερόμενα στούς τελευταίους θεοφωτίστους ἁγίους Πατέρες τῶν ἡμερῶν μας, στόν π. Πορφύριο, π. Παΐσιο καί π. Ἰάκωβο, συγκεφαλαιώνουν τήν ἐν Χριστῷ ἐμπειρία ὅλων τῶν Πατέρων, ὅλων τῶν αἰώνων, ἀπό τούς Ἀποστολικούς χρόνους μέχρι τῶν ἡμερῶν μας. Μέ τήν ἄκρα ὑπακοή τους στούς πνευματικούς πατέρες, μέ τήν ἀδιάλειπτη συμμετοχή τους στή θεόπνευστη ὀρθόδοξη λατρεία μας καί μέ τόν ἀνεπιφύλακτο σεβασμό τους σ’ ὁλόκληρη τήν Ἁγία Ὀρθόδοξη Παράδοση ἀπέκτησαν ζῶντες τό προφητικό, τό διορατικό καί προορατικό χάρισμα, θέτοντάς το στήν ἐν Χριστῷ παιδεία τῶν ἀδελφῶν.
Ἀπέφυγαν τίς ἀνανεωτικές ἐξυπνάδες, γιαυτό καί ἀνεδείχθησαν οἱ ὄντως ἔξυπνοι καί διακριτικότατοι στήν ἐν Χριστῷ καθοδήγηση τῶν ἀνθρώπων. Θαυμαστά περιστατικά κοσμοῦν τά βιβλία πού δέν ἔγραψαν οἱ ἴδιοι, γιά λόγους προφανῶς ταπεινοφροσύνης, ἀλλά ὑπεύθυνα πνευματικά τους τέκνα. Τά βιβλία αὐτά φανερώνουν τά πλούσια ἐν Χριστῷ χαρίσματά τους καί τήν ἐν Χριστῷ ἐλευθερία, μέ τήν ὁποία θεράπευαν τούς ἐμπαθεῖς, ὄρθωναν τούς ἀσθενεῖς καί μόρφωναν τό Χριστό στήν ψυχή τους. Τά βιβλία καί οἱ εὐχές αὐτῶν τῶν ἁγίων Πατέρων Πορφυρίου, Παϊσίου, Ἰακώβου, θά κοσμοῦν τά πνευματικά ράφια τῆς «Ἑστίας Πατερικῶν Μελετῶν» γιά νά καλλιεργοῦμε ὑπεύθυνα τήν ἐν Χριστῷ νηπτική ἐργασία καί μέσα μας καί γύρω μας.
Οἱ ἀδελφοί μας σήμερα ἔχουν μεγάλες ἀνάγκες. Πεντακόσιες πάνω κάτω ὁμάδες ἀσυμβίβαστες μέ τήν ὀρθόδοξη Πίστη μπερδεύουν καί παραπλανοῦν ἐπικίνδυνα «εἰ δυνατόν καί τούς ἐκλεκτούς». Οἱ σύγχρονες αἱρέσεις μέ μανδῦες φαινομενικά χριστιανικούς, μολύνουν συνειδήσεις καί ἐξαπατοῦν πολλούς.
Ἡ Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν, τοῦ Κυρίου συνεργοῦντος, θέλει νά ἀποτελέσει ἕνα σταθερό ἔδαφος ὀρθοδόξου πίστεως, μιά χεῖρα βοηθείας, γιά νά μή καταποθοῦν οἱ ἀδελφοί μας μέσα στή χοάνη τῆς πανθρησκείας καί τῆς ἀθεϊστικῆς παγκοσμιοποιήσεως τῆς Νέας Ἐποχῆς. Ἀνίλεω σφυροκόπημα ὅλων τῶν ἀξιῶν τῆς ζωῆς, ἀπαξίωση τῆς Ἱστορίας μας, ἐξευτελισμός τῶν ἁγίων ὀρθοδόξων ἀρετῶν, ἀκύρωση τοῦ μακραίωνου ἀναγνωρισμένου πολιτισμοῦ μας ἀποσκοποῦν στήν ἐξάπλωση τοῦ πνευματικοῦ θανάτου καί τῆς πολυδιασπάσεως ὅλης τῆς ζωῆς σέ πολλά ἀλλοτριωμένα ἐπίπεδα καί σέ ἄπειρα ζαλισμένα, δυστυχισμένα, ταλαιπωρημένα πλάσματα ὅλων τῶν ἡλικιῶν.
Ἡ πνευματική καί ἠθική κατάπτωση μέ ἀποκορύφωμα τήν ἀναγνώριση τοῦ σοδομισμοῦ (δηλαδή τῆς ὁμοφυλοφιλίας) ὡς ἐλεύθερα ἐπιλεγμένου τρόπου ζωῆς καθώς καί ἡ ἐξελισσόμενη ἐλεύθερη συμβίωση ὡς δοκιμασία καί προετοιμασία γιά τό γάμο, οἱ χιλιάδες ἐκτρώσεις, ἡ ἰσοπέδωση ὅλων τῶν ἀξιῶν, ὁ ἄκρατος καταναλωτισμός καί ἡ ἐξομοίωση ὅλων τῶν θρησκειῶν κάτω ἀπό τήν μπότα τῆς παγκοσμιοποίησης καί τοῦ οἰκουμενισμοῦ, ὁ ἰδιάζων πόλεμος κατά τῆς Ἁγίας Ὀρθοδοξίας μας καί τῆς Ἱστορίας μας, παραπέμπουν σέ ἐποχές δουλείας.
Συλλυπούμενοι γιά ὅλα τά παραπάνω καί συμπάσχοντες μέ τά ἤδη πολλά θύματα τῆς κρίσεως (ὁλόκληρες οἰκογένειες παρασύρονται στήν οἰκονομική καταστροφή, στήν ἀνεργία καί σέ ποικίλους ἀνόσιους συμβιβασμούς), συστήσαμε τήν «
Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν».
Οἱ σκοποί τῆς Ἑστίας στοχεύουν καί στήν ὕψωση ἑνός κατά τό δυνατόν θεανθρωπίνου πνευματικοῦ ἀναχώματος στήν παροῦσα κρίση. Συνειδητοποιοῦμε, ὅτι οἱ συμπολῖτες μας ἀντιμετωπίζουν μέ νηφαλιότητα καί διακριτική καρτερία τίς παροῦσες ὁριακές καταστάσεις, ἀποδεικνύοντας ἔτσι τίς ἀντοχές πού προσφέρουν τά Μυστήρια τῆς Ἁγίας Ὀρθοδοξίας μας στόν κάθε ὀρθόδοξα βαπτισμένο καί μυρωμένο πιστό Ἕλληνα.
Παραθέτουμε κατωτέρω τούς σκοπούς, ὅπως ἀκριβῶς ἀναγράφονται στό δεύτερο ἄρθρο τοῦ Καταστατικοῦ γιά νά γίνει ἀντιληπτό καί κατανοητό τό ἔργο τῆς μή κερδοσκοπικῆς Ἑταιρείας «
Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν».
- Μελέτη τῆς ὀρθοδόξου πατερικῆς καί ἐκκλησιαστικῆς γραμματείας, παλαιοτέρας καί νεωτέρας, τῶν λειτουργικῶν κειμένων καί τῶν Ἱερῶν Κανόνων καί διάδοσις τοῦ εὐαγγελικοῦ καί πατερικοῦ λόγου.
- Ἔκθεσις τῆς ὀρθοδόξου διδασκαλίας καί προάσπισις τῆς ὀρθοδόξου πίστεως ἔναντι πάσης κακοδοξίας, καθώς καί ἔναντι τῆς παραθρησκείας καί τῶν νεοφανῶν αἱρέσεων καί ρευμάτων τῆς λεγομένης Νέας Ἐποχῆς.
- Διαλεκτική ἀντιπαράθεσις πρός θέσεις, ἰδέας καί πρακτικάς, αἱ ὁποῖαι ἐναντιώνονται εἰς τήν ὀρθόδοξον παράδοσιν.
- Σπουδή καί διδασκαλία τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης εἰς τήν διαχρονικήν αὐτῆς ἔκφρασιν (ἀρχαίας, λογίας καί νέας) καί ἰδίως τῆς λειτουργικῆς γλώσσης.
- Διατύπωσις γνώμης καί προτάσεων πρός τούς ἐπισήμους κρατικούς φορεῖς διά τήν διατήρησιν τῆς διδασκαλίας τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν ὡς ὑποχρεωτικοῦ, μέ σκοπόν τήν πραγμάτωσιν τῶν ἐπιδιώξεων τοῦ ἄρθρου 16 τοῦ Συντάγματος. Μέριμνα διά τήν προβολήν καί ἀξιοποίησιν συνόλου τῆς ἐθνικῆς ἡμῶν Ἱστορίας εἰς ἅπαντας τούς βαθμούς τῆς ἐκπαιδεύσεως.
- Μέ ποικίλους τρόπους ἀρωγή πρός ἀναξιοπαθοῦντας συνανθρώπους μας.
- Προάσπισις δι’ ὅλων τῶν νομίμων μέσων τῶν ἀτομικῶν ἐλευθεριῶν καί δικαιωμάτων τῶν Ἑλλήνων Ὀρθοδόξων πολιτῶν.
- Ὑλική καί ἠθική συμπαράστασις πρός τούς ἕνεκεν τῆς ὀρθοδόξου πίστεως παντοειδῶς διωκομένους καί δή τούς ἀρνουμένους τάς νέας ἀστυνομικάς ταυτότητας, ταυτότητας ΑΜΚΑ, τήν κάρταν τοῦ πολίτου, τήν κάρταν πελάτου καί πάσας ἐν γένει τάς ταυτότητας, τάς περιεχούσας πλινθίον (τσίπ) καί λειτουργούσας μέ τεχνολογίαν τσίπ, καθώς καί πρός τάς οἰκογενείας των.
- Συνεχής ἐπαγρύπνησις διά τήν προστασίαν τῶν ἀνθρώπων ἀπό πάσης φύσεως ἠλεκτρονικήν συλλογήν πληροφοριῶν καί διά τήν προάσπισιν τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων, ὥσπερ ταῦτα ὁρίζονται καί προβλέπονται σήμερον εἰς τό ἑλληνικόν Σύνταγμα καί εἰς τήν Εὐρωπαϊκήν Σύμβασιν Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου.
- Ἐπιδίωξις ἀσκήσεως κοινοβουλευτικοῦ ἐλέγχου ἁρμοδίως, διά μέσου προτεινομένων ἐρωτήσεων, ἐπερωτήσεων, ἀναφορῶν ἐπί τῶν θεμάτων, πρός τά ὁποῖα σχετίζονται οἱ σκοποί.
Μέ τούς ἄλλους τρεῖς ἑταίρους κληρικούς τόν αἰδεσιμολογιώτατο π. Ἰωάννη Φωτόπουλο, τόν αἰδεσιμολογιώτατο π. Ἀντώνιο Μπουσδέκη καί τόν αἰδεσιμολογιώτατο π. Βασίλειο Κοκολάκη καί τόν ἀξιότιμο ἑταῖρο κ. Χρῆστο Παπασωτηρίου, δικηγόρο παρ’ Ἀρείῳ Πάγῳ, συνειδητό μέλος τῆς Ἐκκλησίας, μέ ἄλλους εἴκοσι συνεργάτες ἱερεῖς καί ἕνα εὐρύ κύκλο λαϊκῶν ἀνδρῶν καί γυναικῶν συνεργατῶν, παρουσιάζουμε τήν «Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν» μέ τή διάθεση καί τήν ἐλπίδα ἡ μελέτη τῶν Ἁγίων Πατέρων νά ἐξαφανίζει τήν ὕλη τῶν φαύλων λογισμῶν καί τῶν καταστροφικῶν πράξεων κατά τόν Ἅγιο Νεῖλο τόν ἀσκητή, ἡ δέ μνήμη τοῦ πάθους καί τοῦ θανάτου τοῦ Κυρίου νά ἑτοιμάζει τίς προϋποθέσεις συνεορτασμοῦ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου καί συναναστάσεως πάντων ἡμῶν μετ’ Αὐτοῦ.
Ἡ παρουσίαση τῆς Ἑστίας Πατερικῶν Μελετῶν γίνεται σέ μιά περίοδο κρίσεως τῆς πατρίδος μας σέ πολλά ἐπίπεδα. Ταπεινῶς φρονοῦμε ὅτι μέ τή βοήθεια τοῦ Ἐσταυρωμένου καί Ἀναστάντος Κυρίου καί τίς πολλές πρεσβεῖες τῆς Κυρίας Θεοτόκου θά μπορέσουμε νά ἀντισταθοῦμε στόν πολυμέτωπο πόλεμο τῆς Νέας Ἐποχῆς. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες δέν εἶναι νεκροί, ἤ ἅγια λείψανα μόνο. Εἶναι ζῶντες καί δρῶντες στή Βασιλεία τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ, τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες ἀσφαλῶς εὔχονται ὡς νέφος μαρτύρων καί γιά μᾶς πού τούς μελετοῦμε καί τούς ἐπικαλούμαστε.
Ἐρχόμαστε στό
δεύτερο μέρος τῆς σημερινῆς παρουσιάσεως τῆς «Ἑστίας Πατερικῶν Μελετῶν».
Πρῶτος καρπός τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἑστίας Πατερικῶν Μελετῶν εἶναι ἡ ἔκδοση θεολογικοῦ ἔργου γύρω ἀπό τήν προσωπικότητα τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου. Τό ἔργο αὐτό,
«Ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σῦρος ὁ ἀδικημένος Ἅγιος», συνεγράφη ἀπό τόν πρωτοπρεσβύτερο Ἰωάννη Φωτόπουλο, ἱδρυτικό μέλος τῆς Ἑστίας καί ἐξεδόθη ἀπό τίς ἐκδόσεις «ΤΗΝΟΣ». Ποιός ὅμως εἶναι ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σύρος;
Διαβάζουμε στήν 39
η καί 40
ή σελίδα τοῦ βιβλίου:
«Ἐλάχιστα γνωρίζουμε γιά τή ζωή του. Γεννήθηκε στήν Νικευΐ ἤ κατ’ ἄλλους κοντά στήν Ἔδεσσα τῆς Συρίας. Ἔζησε τόν ς΄ αἰῶνα. Νέος ἔγινε μοναχός μαζί μέ τόν ἀδελφό του στή Μονή τοῦ Ἁγίου Ματθαίου καί ἀφοῦ προγυμνάσθηκε καί ἔφθασε σέ μεγάλα μέτρα ἀρετῆς, τόν κατέλαβε ἡ ἔρως τῆς ἡσυχίας καί ἀνεχώρησε μένοντας σέ κελλί μακριά ἀπό τό μοναστήρι, στήν ἔρημο. Ὅταν ὁ ἀδελφός του ἔγινε ἡγούμενος στό μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Ματθαίου τόν καλοῦσε μέ συνεχεῖς ἐπιστολές νά γυρίσει πίσω, ἐκεῖνος ὅμως ἔχοντας τήν ἡσυχαστική ἐμπειρία ἀρνήθηκε. Ἀργότερα, ὅταν ἔγινε γνωστή ἡ ἁγιότητά του, ὑπακούοντας σέ θεία ἀποκάλυψη δέχθηκε νά γίνει ἐπίσκοπος Νινευΐ.
Τήν ἴδια ἡμέρα πού χειροτονήθηκε ἐπίσκοπος, ἦλθαν στό ἐπισκοπεῖο δύο ἄνθρωποι γιά νά λύσουν μία διαφορά τους. Ὁ ὀφειλέτης ζητοῦσε μιά μικρή παράταση γιά τό χρέος του, ἐνῷ ὁ δανειστής ἔλεγε: «Ἄν δέ μοῦ δώσει τώρα τά ὀφειλόμενα, θά τόν πάω στό δικαστή». Τότε τοῦ εἶπε ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ: «Ἄν, σύμφωνα μέ τό Εὐαγγέλιο, οὔτε κἄν πρέπει νά ζητοῦμε ὅσα μᾶς πῆραν, τότε πολύ περισσότερο θά πρέπει νά κάμεις ὑπομονή μιά μέρα γιάνά ἐπιστρέψει τό χρέος του ὁ ὀφειλέτης σου».
Ἀλλά ὁ σκληρός δανειστής ἀπάντησε: «Ἄσε τώρα τό Εὐαγγέλιο!». Τότε σκέφθηκε ὁ Ἅγιος: Ἄν αὐτοί ἐδῶ δέν ὑπακούουν στά εὐαγγελικά προστάγματα τοῦ Κυρίου, τότε τί ἦρθα ἐγώ νά κάμω ἐδῶ;» καί ἐνθμούμενος τόν ἡσυχαστικό βίο, ἐγκατέλειψε τόν ἐπισκοπικό θρόνο καί γύρισε στήν ἀγαπημένη του σκήτη, στήν ἔρημο. Ἐκεῖ ἔζησε μέχρι τό θάνατό του ἀσκητικῶς ἀγωνιζόμενος καί, ὅπως λέγει ὁ ἀνώνυμος βιογράφος, ὁ Ὅσιος ἀνεδείχθη «ὑφηγητής καί διδάσκαλος ὅλων τῶν μοναχῶν καί λιμήν σωτηρίας πάντων».
Θά ἀρκεσθοῦμε στά λίγα, ἀλλά σαφῆ βιογραφικά στοιχεῖα τοῦ Ἁγίου. Θά πρέπει ἀμέσως νά συμπληρώσουμε, ὅτι μᾶς γίνεται γνωστός ὁ Ἅγιος ἀπό τά ἐξαίρετα κείμενά του, πού ἀπό τόν ὄγδοο αἰώνα καί μετέπειτα ἔχουν τροφοδοτήσει στήν ἐν Χριστῷ πνευματική ζωή γενιές καί γενιές μοναχῶν καί πιστῶν.
Βασισμένοι στά μεταφρασμένα ἀπό τά Συριακά στά Ἀρχαῖα Ἑλληνικά κείμενα τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ τόσο παλαιότεροι, ὅσο καί σύγχρονοι Ἅγιοι Πατέρες παραπέμπουν σ’ αὐτόν πρός κατοχύρωση τῆς ἐν Χριστῷ ἀγωγῆς τους καί ἐπικαλοῦνται τίς ἅγιες εὐχές του γιά τή σωτηρία τή δική τους καί τοῦ ποιμνίου τους. Πολύ πρώιμα Ἅγιοι Πατέρες καί Ἐκκλησιαστικοί Συγγραφεῖς ἀναγνώρισαν τήν ἁγιότητα τοῦ Ἁββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου καί τό σπάνιο θεανθρώπινο ἔργο του. Πολύ περιληπτικά ἀναφέρουμε τούς κάτωθι:
- Ὁ Εὐεργετινός καί ὁ Βίος τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου τοῦ Φιλεώτου εἶναι πλήρεις ἀποσπασμάτων πού παραπέμπουν στόν Ἅγιο.
- Ὁ Ὅσιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός στά ἔργα του πού δημοσιεύονται στή Φιλοκαλία τόν ἀναφέρει 29 φορές.
- Ὁ Ὅσιος Νικηφόρος ὁ μονάζων, ὁ διδάσκαλος τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, πολλάκις παραπέμπει σ’ αὐτόν.
- Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης τόν θεωρεῖ ὁμότιμο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτου, συγγραφέως τῆς Κλίμακος καί τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ.
- Οἱ Ἅγιοι Κάλλιστος Πατριάρχης Κωνσταντινουπολεως καί Ἰγνάτιος οἱ Ξανθοπουλοι ἔχουν 26 παραπομπές σ’ αὐτόν.
- Ὁ Ἅγιος Κάλλιστος ὁ Καταφυγιώτης τόν ἀποκαλεῖ «ἡσυχίας ἄκρον ὑφηγητήν».
- Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς τόν ὀνομάζει «ὁ ἐμός θεοφόρος φιλόσοφος», προσθέτοντας καί πολλά ἄλλα ἐγκώμια.
- Ὁ Ἅγιος Φιλόθεος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, βιογράφος τοῦ ὁσίου Σάββα τοῦ Βατοπεδινοῦ τονίζει τήν κατά Χριστόν ἀλλοίωσιν, ἔλλαμψιν καί θέωσιν τοῦ Πατρός.
- Ὁ Ρῶσος ἡσυχαστής Ἅγιος Νεῖλος Σόρσκυ παραπέμπει στόν Ἅγιο 37 φορές.
- Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης δανείζεται ἀπό τόν Ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ τούς ἐγκωμιασμούς του γιά τόν Ἅγιο.
- Ὁ Ἅγιος Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ κάνει πολλές ἀναφορές στόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ.
- Ὁ Στάρετς Ἰωνᾶς τοῦ Κιέβου εἶδε σέ ὅραμα τήν Παναγία μαζί μέ πολλούς Ἁγίους, ἀνάμεσα στούς ὁποίους τόν Ἅγιο Ἰσαάκ.
- Ὁ Ὅσιος Ἱερόθεος ὁ Ἰβηρίτης μετέφρασε καί ἐξέδωσε λόγους τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ.
- Ὁ Ὅσιος Θεοφάνης τοῦ Βισένκ, ὁ Ἔγκλειστος, κατεχώρησε ἀποσπάσματα ἀπό τούς λόγους τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ στόν 2ο τόμο τῆς Ρωσικῆς Φιλοκαλίας.
- Ὁ Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, ἐπίσκοπος Ζίτσης Ἀχρίδος ὑποστηρίζει, ὅτι ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ εἶναι ἀσύγκριτος ὡς συγγραφέας καί ὁδηγός στήν πνευματική ζωή.
Ἐπίσης στή σελίδα 45 διαβάζουμε:
«Ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς γράφει: «Μεταξύ τῶν ἁγίων τούτων φιλοσόφων (δηλ. τῶν Ἁγίων Πατέρων) μία ἀπό τάς πρώτας θέσεις ἀνήκει εἰς τόν μεγάλον ἀσκητήν καί ἅγιον Ἰσαάκ τόν Σύρον. Εἰς τά συγγράμματά του ὁ ἅγιος Ἰσαάκ μέ σπανίαν ἐμπειρικήν γνῶσιν παρακολουθεῖ καί περιγράφει τήν διαδικασίαν τῆς ἐξυγιάνσεως καί καθάρσεως τῶν ἀνθρωπίνων ὀργάνων τῆς γνώσεως ὡς καί τήν αὔξησιν τῆς ἀνθρωπίνης προσωπικότητος ἐν τῇ γνώσει, καί τήν ὀργανικήν κλιμάκωσιν εἰς τήν ἐμπειρικήν ἀπόκτησιν τῆς αἰωνίας Ἀληθείας».
Ὁ θαυμαστός Γέροντας Ἱερώνυμος τῆς Αἰγίνης ἔλεγε: «Ὁ Ἰσαάκ ὁ Σῦρος κρύβει ἕνα μεγάλο θησαυρό. Ἀνοίξετέ τον, διαβάσετέ τον, πλουτίσατε πνευματικά… Ἄν δέν ἔχῃς Ἰσαάκ Σῦρο, καί ἄν δέν ἔχῃς λεφτά νά τόν ἀγοράσῃς, νά πάρῃς μιά τσάντα καί νά βγῇς νά ζητήσῃς χρήματα καί νά τόν πάρῃς… Ὅταν τό διαβάζῃς καί χαίρεσαι καί ἐλέγχεσαι… Νά διαβάζετε ἕνα φύλλο τήν ἡμέραν, νά βλέπεσθε σάν σέ καθρέφτη».
Ὁ Γέρων Παΐσιος ἔλεγε: «Ἄν πήγαινε κανείς στό Ψυχιατρεῖο καί διάβαζε στούς ἀσθενεῖς τόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ, θά γίνονταν καλά ὅσοι πιστεύουν στόν Θεό, γιατί θά γνώριζαν τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς». Στίς ἐπιστολές του ὁ Γέροντας γράφει: «Πολύ βοηθᾶ ἡ μελέτη στά Ἀσκητικά τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ, διότι καί τό βαθύτερο νόημα τῆς ζωῆς δίνει νά καταλάβει κανείς καί κάθε εἴδους μικρό ἤ μεγάλο κόμπλεξ καί ἐάν ἔχει ὁ ἄνθρωπος πού πιστεύει στό Θεό τόν βοηθάει γιά νά τό διώξη. Ἡ ὀλίγη μελέτη στόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ ἀλλοιώνει τήν ψυχή μέ τίς πολλές της βιταμίνες».
Στό βίο, τέλος τοῦ Γέροντος διαβάζουμε: «Συνιστοῦσε καί στούς λαϊκούς νά τόν διαβάζουν, ἀλλά λίγο-λίγο, γιά νά τόν ἀφομοιώνουν. Ἔλεγε ὅτι τό βιβλίο τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ ἀξίζει ὅσο ὁλόκληρη πατερική βιβλιοθήκη. Στό βιβλίο (τῶν ἀσκητικῶν τοῦ Ἁγίου Ἰσαάκ)πού διάβαζε, κάτω ἀπό τήν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου, πού κρατᾶ στό χέρι του ἕνα φτερό καί γράφει, σημείωσε: «Ἀββᾶ μου, δός μου τήν πέννα σου νά ὑπογραμμίσω ὁλόκληρο τό βιβλίο σου». (Ἀξίζει δηλαδή νά ὑπογραμμισθῆ ὁλόκληρο τό κείμενο».(Ἱερομονάχου Ἰσαάκ, βίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ ἁγιορείτου σελ. 248).
Ὁ Γέρων Πορφύριος μέ τήν ἐκ Θεοῦ δεδομένη παρρησία συγκρίνει τήν ἀποκάλυψη τῶν θείων μυστηρίων, πού κάμει ὁ θεῖος Ἰσαάκ μέσα ἀπό τά κείμενά του πρός τούς ἀναγνῶστες του, μέ τή δική του ποιμαντική μέθοδο: «Βέβαια γιά τά μυστήρια πού ὁ Θεός ἀποκαλύπτει μέσα μας καλύτερη εἶναι ἡ σιωπή. Νά, ὅμως, πού μπορεῖ νά μᾶς συμβεῖ, ὅπως στόν Ἀπόστολο Παῦλο, πού λέγει: «Παραφέρθηκα· ἐσεῖς μέ ἀναγκάσατε νά τά πῶ λόγῳ τῆς ἀγάπης» (Ρωμ. 1,11-12). Τό ἴδιο στενοχωριέται καί ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ πού ἀναγκάζεται νά πεῖ τά μυστήρια καί τά βαθιά βιώματα τῆς καρδιᾶς του, ὁρμώμενος ἀπό ἀγάπη καί μόνο.
Νά πῶς τό λέει: «Ἔγινα μωρός· δέν ὑποφέρω νά φυλάξω τό μυστήριον ἐν σιωπῇ, ἀλλά γίνομαι ἀνόητος διά τήν ὠφέλειαν τῶν ἀδελφῶν…». Τά δικά μου ἔκανε κι ἐκεῖνος πρίν ἀπό τόσα χρόνια! Κι ἐγώ ὁ καημένος ἀπ’ τήν ἀγάπη μου σᾶς λέω μερικά ἀπ’ ὅσα μοῦ ἀποκαλύπτει ὁ Θεός». (Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Βίος καί λόγοι σελ. 510-511).
Ὁ Γέρων Σωφρόνιος, ὁ κτήτωρ τῆς Μονῆς τοῦ Τιμίου Προδρόμου στό Ἔσσεξ τῆς Ἀγγλίας ἰλιγγιᾷ μπροστά στά ὑπέρ ἄνθρωπον μέτρα τοῦ Ἁγίου Ἰσαάκ: «Κατ’ ἐκεῖνας τάς ἡμέρας» γράφει, «συνήντησα τούς τολμηρούς λόγους τοῦ Ἁγίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου: «Μή συγκρίνῃς τούς ποιοῦντας τά σημεῖα καί τέρατα καί δυνάμεις ἐν τῷ κόσμῳ τοῖς ἡσυχάζουσιν ἐν γνώσει. Ἀγάπησον τήν ἀργίαν τῆς ἡσυχίας, ὑπέρ τοῦ ἐμπλῆσαι πεινῶντας ἐν κόσμῳ καί ἐπιστρέψαι πολλά ἔθνη εἰς προσκύνησιν τοῦ Θεοῦ» (Λόγος κγ΄). Οὐδέποτε ἐπεπειράθην νά συγκρίνω ἐμαυτόν πρός τούς Πατέρας ἤ νά ἐφαρμόσω εἰς ἐμαυτόν πλήρως τούς λόγους αὐτῶν…
Ὁ νοῦς μου οὐδέποτε ἀπετόλμησε νά ἐρευνήσῃ ἐπαρκῶς ἐκείνην τήν κατάστασιν ἐν τῇ ὁποίᾳ διέμενεν ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ, ὅτε ἐξέφρασεν τήν ὅρασιν αὐτήν, τήν ὑπερβαίνουσαν τό μέτρον τοῦ ἀνθρώπου». (ἀρχιμ. Σωφρονίου (Σαχάρωφ) Περί προσευχῆς σ. 112-113).
Ἀπό ὅλες αὐτές τίς μαρτυρίες τῶν ἁγίων Πατέρων καί συγχρόνων Γερόντων γίνεται ἐμφανής ἡ καθολική ἀποδοχή τῆς ἁγιότητος τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ καί τῶν Ἁγίων συγγραμμάτων του, ἡ ὀρθοδοξία του καί ἡ γνησιότητα τῶν ἁγιοπνευματικῶν ἐμπειριῶν του».
Πράγματι, τό αὐτό Πανάγιο καί Τελεταρχικό Πνεῦμα καθοδηγεῖ τόσο τόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ, ὅσο καί τούς λοιπούς Ἁγίους Πατέρες καθώς καί τό χριστεπώνυμο πλήρωμα, πού δείχνει ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στά πλουσιώτατα πνευματικά νάματα τοῦ Ἁγίου Πατρός.
Δυστυχῶς ἡ ἐπίδραση τῆς παναιρετικῆς Νέας Ἐποχῆς φαίνεται στήν ἔρευνα τῶν ἐπιστημόνων πάνω στά κείμενα τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαάκ. Ἡ ἔρευνα εἶναι συγκεχυμένη. Ἔχουν θεωρηθεῖ δικοί του κάποιοι λόγοι πού ἀποδεικνύονται ἀπό τόν π. Ἰ. Φωτόπουλο ὡς νόθοι καί κάποιοι δικοί του ἑρμηνεύονται ἀπό τό Συριακό κείμενο μέ πολύ ἐλεύθερη ἀπόδοση καί μέ μεγάλη ἐλαστικότητα πού παραποιοῦν τό κείμενο. Ἀκόμα καί δικοί μας ὀρθόδοξοι, ὅπως ὁ Ρῶσος ἐπίσκοπος Ἀλφέγιεφ καί ὁ Ἄγγλος ἐπίσκοπος Κάλλιστος Ware βασιζόμενοι στό Δυτικό ἐπιστήμονα Wensinck, πίστεψαν ὅτι ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ ἀνῆκε στή λεγόμενη «Ἐκκλησία τῆς Ἀνατολῆς», μιά Νεστοριανή «Ἐκκλησία».
Ἀποροῦμε:
Πῶς εἶναι δυνατόν ἐπιστήμονες ἐρευνητές νά παραποιοῦν τά κείμενα τοῦ Ἁγίου;
Ἀποροῦμε καί ἐξιστάμεθα:
Πῶς εἶναι δυνατόν οἱ ὀρθόδοξοι προαναφερθέντες ἐρευνητές Ἐπίσκοποι νά ἀποδέχονται τίς λανθασμένες παραποιήσεις τῶν δυτικῶν Ἐπιστημόνων καί νά τίς υἱοθετοῦν;
Δέν ἀντιλαμβάνονται, ὅτι ἔτσι γίνονται ἀφετηρία γιά παραπλάνηση καί ἄλλων ὀρθοδόξων συγγραφέων καί ἐκδοτῶν, ἔργων τοῦ Ἁγίου Ἰσαάκ τοῦ Σύρου;
Ἐδῶ πρέπει νά προσέξουμε, ὅτι μόνο ἡ παλαιότερη ἔκδοση Σπανοῦ μέ τίτλο «Ἅπαντα τά εὑρεθέντα Ἀσκητικά Ἀββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου» καί ἐπίσης μέ τόν ἴδιο τίτλο ἡ ἔκδοση Ρηγόπουλου, ἀποτελοῦν τά μή νοθευμένα κείμενα πού ἐμπιστευόμαστε μελετώντας τόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ.
Οἱ ἁγιορεῖτες πατέρες, ἀπ’ ὅ,τι γνωρίζουμε, χρησιμοποιοῦν τίς παραπάνω ἐκδόσεις. Ὅλοι τους πάντως ἔχουν στό προσκεφάλι τους τόν Ἀββᾶ Ἰσαάκ, τόν ὁποῖο σέ κάθε βῆμα τους συμβουλεύονται.
Οἱ ὁμιλητές πού θά ἀκολουθήσουν:
α.Ὁ κ.
Φώτης Σχοινᾶς, διδάκτωρ Φιλοσοφίας, Σύμβουλος φιλολόγων καί
β.Ὁ αἰδεσιμολογιώτατος πρωτοπρεσβύτερος
π. Ἀθανάσιος Λαγουρός, Νομικός – Θεολόγος, ἐκδότης τῶν ἐκδόσεων «
ΤΗΝΟΣ»,
θά καταδείξουν πιό συγκεκριμένα τή φιλότιμη καί προσεκτική ἔρευνα τοῦ αἰδεσιμολογιωτάτου συγγραφέως π. Ἰωάννη Φωτοπούλου καί τήν ἀναγνώριση καί τιμή τοῦ Ἁγίου ἀπό ὅλο τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Ἀξίζει νά τονίσουμε τήν ἀφιέρωση τοῦ συγγραφέα στόν θεοφώτιστο γέροντα π. Παΐσιο. Ἀξίζει ἐπίσης νά προσέξουμε τήν πλούσια βιβλιογραφία στό τέλος του βιβλίου, ἀπό τήν ὁποία προκύπτει ἡ σοβαρότητα τῆς μελέτης καί ἡ τεκμηρίωση τῶν θέσεών του.
Ἐν κατακλεῖδι ἄς τονίσουμε τή σημασία τῆς περιλήψεως στήν Ἀγγλική γλῶσσα (Summary), πού μπορεῖ νά προτρέψει κάθε ξενόγλωσσο ἐρευνητή ἤ πιστό στή μελέτη καί στήν ἐν Πνεύματι προσέγγιση τοῦ πρυτάνεως τῶν ἀσκητῶν Πατέρων πού ἔχει ἀγαπηθεῖ καί ἀπό τούς μοναχούς καί ἀπό τούς λαϊκούς πιστούς.
Μετά τίς τριακόσιες περίπου σελίδες τοῦ βιβλίου ὁ ἀναγνώστης καταλήγει στό ἀταλάντευτο συμπέρασμα, ὅτι ὁ Ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σῦρος τιμήθηκε καί ἀγαπήθηκε ἀπό τούς Ἁγίους Πατέρες καί τό χριστεπώνυμο πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας ὡς χαρισματοῦχος δάσκαλος στήν ἐν Χριστῷ πνευματική ζωή καί στήν ἐν Πνεύματι θέωση. Ἐμπνέει σέ ἀγῶνες πνευματικούς τούς μοναχούς καί χαλυβδώνει τήν καλή προαίρεση τῶν πιστῶν.
Διδάσκει μέ τούς λόγους του πού μεταφέρουν τήν ἄκτιστη Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὥστε νά ἀποκτηθεῖ ἡ ἀπαραίτητη φιλαδελφία πού ὁδηγεῖ στή χαρισματική φιλοθεΐα. Μέσα στή σύγχρονη σκληρή πραγματικότητα τοῦ σφοδροῦ πολέμου πού διεξάγεται κατά τοῦ λαοῦ μας, ἐπικαλούμαστε τίς εὐχές τοῦ θεοφωτίστου Ἁγίου Πατρός, γιά νά καθοδηγεῖ καί νά φωτίζει τήν Ἑστία Πατερικῶν Μελετῶν σέ γόνιμη καί διακριτική προσφορά στήν Ἐκκλησία μας καί στή κοινωνία μας.
Εὐχαριστοῦμε τόν ἀξιότιμο Δήμαρχο τοῦ Ἀμαρουσίου κ. Γ. Πατούλη, τούς κ.κ. Δημοτικούς Συμβούλους, τούς συνεργάτες του τῆς ὑπηρεσίας Δημοσίων σχέσεων, τούς τεχνικούς καί ὑπαλλήλους πού βοήθησαν στήν πραγματοποίηση αὐτῆς τῆς παρουσιάσεως. Εὐχαριστοῦμε θερμότατα καί ὅλους ἐσᾶς τούς λοιπούς ἐπωνύμους ἀδελφούς πού μετέχοντες στήν ἐκδήλωση αὐτή τῆς Ἑστίας Πατερικῶν Μελετῶν δηλώνετε τή διάθεση τῆς δικῆς σας συνεργασίας μαζί μας.
