Ὁ Θεὸς ἐγκαταλείπει τὸν ἄνθρωπο;... Εἶναι δυνατὸ αὐτό;..
Ἡ ὁδὸς τοῦ χριστιανοῦ σὲ γενικὲς γραμμὲς εἶναι τέτοιας λογῆς.
Στὴν ἀρχὴ ὁ ἄνθρωπος προσελκύεται ἀπὸ τὸ Θεὸ μὲ τὴ δωρεὰ τῆς χάρης, κι ὅταν ἔχει πιὰ προσελκυσθεῖ, τότε ἀρχίζει μακρὰ περίοδος δοκιμασίας. Δοκιμάζεται ἡ ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἡ ἐμπιστοσύνη του στὸ Θεό, καὶ δοκιμάζεται «σκληρά».
Στὴν ἀρχὴ οἱ αἰτήσεις πρὸς τὸ Θεό, μικρὲς καὶ μεγάλες, ἀκόμη καὶ οἱ παρακλήσεις πού μόλις ἐκφράζονται, ἐκπληρώνονται συνήθως μὲ γρήγορο καὶ θαυμαστὸ τρόπο ἀπὸ τὸ Θεό.
Ὅταν ὅμως ἔλθει ἡ περίοδος τῆς δοκιμασίας, τότε ὅλα ἀλλάζουν καὶ σὰν νὰ κλείνεται ὁ οὐρανὸς καὶ νὰ γίνεται κουφὸς σ' ὅλες τὶς δεήσεις.
Γιὰ τὸ θερμὸ χριστιανὸ ὅλα στὴ ζωὴ του γίνονται δύσκολα. Ἡ συμπεριφορὰ τῶν ἀνθρώπων ἀπέναντί του χειροτερεύει, παύουν νὰ τὸν ἐκτιμοῦν αὐτὸ πού ἀνέχονται σ' ἄλλους, σ' αὐτὸν δὲν τὸ συγχωροῦν, ἡ ἐργασία του πληρώνεται, σχεδὸν πάντοτε, κάτω ἀπὸ τὸ νόμιμο, τὸ σῶμα του εὔκολα προσβάλλεται ἀπὸ ἀσθένειες. Ἡ φύση, οἱ ἄνθρωποι, ὅλα στρέφονται ἐναντίον του.
Παρότι τὰ φυσικά του χαρίσματα δὲν εἶναι κατώτερα ἀπὸ τὰ χαρίσματα τῶν ἄλλων, δὲν βρίσκει εὐνοϊκὲς συνθῆκες νὰ τὰ χρησιμοποίηση. Ἐπὶ πλέον ὑπομένει πολλὲς ἐπιθέσεις ἀπὸ τὶς δαιμονικὲς δυνάμεις καὶ τὸ ἀποκορύφωμα εἶναι ἡ ἀνυπόφορη θλίψη ἀπὸ τὴ θεία ἐγκατάλειψη.
Τότε κορυφώνεται τὸ πάθος του, γιατί πλήττεται ὁ ὅλος ἄνθρωπος σ' ὅλα τὰ ἐπίπεδά της ὑπάρξεώς του.
Ὁ Θεὸς ἐγκαταλείπει τὸν ἄνθρωπο;... Εἶναι δυνατὸ αὐτό;...
Κι ἐν τούτοις στὴ θέση τοῦ βιώματος τῆς ἐγγύτητας τοῦ Θεοῦ ἔρχεται στὴν ψυχὴ τὸ αἴσθημα πώς Ἐκεῖνος εἶναι ἀπείρως, ἀπροσίτως μακριά, πέρα ἀπὸ τοὺς ἀστρικοὺς κόσμους κι ὅλες οἱ ἐπικλήσεις πρὸς Αὐτὸν χάνονται ἀβοήθητες στὸ ἀχανές του κοσμικοῦ διαστήματος. H ψυχὴ ἐντείνει ἐσωτερικὰ τὴν κραυγή της πρὸς Αὐτόν, ἀλλὰ δὲν βλέπει ἀκόμα οὔτε βοήθεια ΟΥΤΕ προσοχή. Ὅλα τότε γίνονται φορτικά.
Ὅλα κατορθώνονται μὲ δυσανάλογα μεγάλο κόπο. H ζωὴ γεμίζει ἀπὸ μόχθους κι ἀναδεύει μέσα στὸν ἄνθρωπο τὸ αἴσθημα πῶς βαραίνει πάνω του ἡ κατάρα καὶ ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ.
Ὅταν ὅμως περάσουν αὐτὲς οἱ δοκιμασίες, τότε θὰ δεῖ πῶς ἡ θαυμαστὴ πρόνοια τοῦ Θεοῦ τὸν φύλαγε προσεκτικὰ σ' ὅλες τὶς πτυχὲς τῆς ζωῆς του.
Χιλιόχρονη πείρα, ποῦ παραδίνεται ἀπὸ γενιὰ σὲ γενιά, λέει πῶς, ὅταν ὁ Θεὸς δεῖ τὴν πίστη τῆς ψυχῆς τοῦ ἀγωνιστῆ γι' Αὐτόν, ὅπως εἶδε τὴν πίστη τοῦ Ἰώβ, τότε τὸν ὁδηγεῖ σὲ ἀβύσσους καὶ ὕψη ποῦ εἶναι ἀπρόσιτα σ' ἄλλους.
Ὅσο πληρέστερη καὶ ἰσχυρότερη εἶναι ἡ πίστη καὶ ἡ ἐμπιστοσύνη τοῦ ἀνθρώπου στὸ Θεό, τόσο μεγαλύτερο θὰ εἶναι καὶ τὸ μέτρο τῆς δοκιμασίας καὶ ἡ πληρότητα τῆς πείρας, ποῦ μπορεῖ νὰ φτάσει σὲ μεγάλο βαθμό.
Τότε γίνεται ὁλοφάνερο πῶς ἔφτασε στὰ ὅρια, ποῦ δὲν μπορεῖ νὰ ξεπεράσει ὁ ἄνθρωπος.
Ἀρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ), "Ὁ Ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης"
Πνευματικές Δοκιμασίες - Θεοεγκατάλειψη (ἀποσπάσματα)