Δεν νοείται χριστιανός απογοητευμένος, ανυπόμονος, ανέλπιδος, κακομοίρης, κατσούφης και αγνώμων.

Δικαιολογημένα το θέμα των ημερών μας είναι η σοβαρή οικονομική κρίση που διέρχεται η πατρίδα μας. Γι' αυτό υπάρχει μεγάλη ανασφάλεια, ανησυχία, αγωνία, αγανάκτηση, σύγχυση, φόβος και άγχος. Οι καιροί είναι πράγματι χαλεποί. Σ' αυτή την κατάσταση καλούνται οι χριστιανοί να δώσουν τη μαρτυρία και ομολογία τους. Καταρρέουν κάστρα σαν πύργοι στην άμμο.
 Παγιδεύονται πλούσιοι, δημιουργούνται πολλά προβλήματα, ανατρέπονται ισορροπίες, γεννιούνται εκμεταλλεύσεις, πονηρές επιθυμίες. Αυξάνεται η ανεργία, η αβεβαιότητα, η εγκληματικότητα, η παρανομία και η φτώχεια. Όλα αυτά φανερώνουν καθαρά την πνευματική νωθρότητα και πενία πολλών. Μακάρι το ισχυρό αυτό τσουνάμι να δημιουργήσει έγερση από τον λήθαργο, σεισμό προς εγρήγορση, ρωγμές προς επίγνωση, τομές για υπεύθυνες αποφάσεις. Είναι ανάγκη να επανέλθει σύντομα η λησμονημένη αισιοδοξία, η κρυμμένη ελπίδα, η χαμένη χαρά και η ποθητή ειρήνη.
Πίσω από τον ανθρώπινο πόνο, την πικρή δοκιμασία, την κουραστική στενοχώρια και τη φοβερή θλίψη κρύβεται το φιλόστοργο μάτι του Θεού. Η αφύπνιση από τη ζωή της ύλης, της ηδονής, της καλοπέρασης και του ατομισμού θα φέρει τον άνθρωπο στην πνευματική ενατένιση, την ορθή όραση, την εγνωσμένη μελέτη, στην απομάκρυνση του θολού άγχους. Ο άνθρωπος έχει πολλές και άγνωστες εσωτερικές δυνάμεις. Μη λυγίζει εύκολα, μη πέφτει απερίσκεπτα, μη μένει κάτω, μη κυριεύεται από την απόγνωση. Μάλιστα δεν νοείται χριστιανός απογοητευμένος, ανυπόμονος, ανέλπιδος, κακομοίρης, κατσούφης και αγνώμων.

Ο κόσμος προκαλεί και προσκαλεί συνεχώς στην κοινωνία της αφθονίας, του υπερκαταναλωτισμού, του κορεσμού και της πλησμονής. Η ζωή των πολλών είναι φιλοχρήματη, φιλόσαρκη, φιλήδονη και φιλόυλη. Η κοινωνία κατάντησε αισθησιοκρατούμενη και λατρεύουσα υπερβολικά τη σάρκα. Έχει δυστυχώς επέλθει ένα τρομερό μπλοκάρισμα, μία πονηρή παγίδευση, μία αποτελμάτωση και νάρκωση μόνο στα επίγεια αγαθά. Δεν υπάρχουν στοιχεία αντιστάσεως, αντιμετωπίσεως, μεταστροφής και μετάνοιας. Γι' αυτό και η οικονομική κρίση ενοχλεί τόσο μα τόσο πολύ. Δεν αρπάζεται σαν μία σημαντική ευκαιρία για μία ουσιαστική αλλαγή. Το ευαγγέλιο συνεχώς μιλά για άσκηση, εγκράτεια, απλότητα, λιτότητα και ελεημοσύνη. Μιλά για σταυρό, για θλίψη, για καρτερία, για μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον Θεό.

Τώρα είναι η ώρα να φανεί η πίστη, να δοθούν εξετάσεις, να κριθεί η γνησιότητα της πίστεως του καθενός. Να μη μένει σε λόγια. Στους πειρασμούς, τις δοκιμασίες, τις θύελλες φαίνεται η αληθινότητα του πιστεύω μας. Ο πόνος φανερώνει τη νόσο. Ο πόνος μπορεί να γίνει ιατρός. Είναι ανάγκη να πονέσουμε για να συμπονέσουμε. Ο πόνος, είναι αλήθεια, μπορεί να μαλακώσει τον άνθρωπο και να γίνει ευλογία και μπορεί να τον σκληρύνει και να του γίνει μαρτύριο, βάσανο ή κατάρα. Όπως λένε, οι θερμές ακτίνες του ήλιου λιώνουν το κερί και σκληραίνουν τη λάσπη. Έχει ιδιαίτερη σημασία η ελεύθερη βούληση του κάθε ανθρώπου.

Είναι πολλοί οι λόγοι που θα έπρεπε ο άνθρωπος ανυποχώρητα να αγωνίζεται συνεχώς. Η απελπισία είναι ανεπίτρεπτη. Η υπομονή είναι πάντοτε απαραίτητη. Δεν είμαστε μόνοι αγωνιζόμενοι στη ζωή. Ο καλός καραβοκύρης στη φουρτούνα φαίνεται, λέει σωστά ο λαός μας. Φουρτούνα, συννεφιά, μπόρα είναι και θα περάσει. Ξεφύγαμε κι εμείς απρόσεκτα. Καιρός να επιστρέψουμε πιο συνετά στην ευθεία, στο μέσον, το μέτρο, τη μετρημένη ζωή. Είναι μία ευκαιρία. Μία ευκαιρία σημαντική.

+ μοναχός Μωυσής ο Αγιορείτης

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ την 5 Ιουνίου 2011

Ολη ή ήμερα μας πρέπει να είναι προετοιμασία για τίς κορυφαίες αυτές ιερές ώρες του εναγκαλισμού μας με τον Θεό.

Ο Θεός δεν είναι υπόθεση μερικών στιγμών του εικοσιτετραώρου. Είναι υπόθεση όλης της ημέρας, ή μνήμη του πρέπει να είναι συνεχής, ή σκέψη ότι ή σκέπη του μας συνοδεύει παντού καί πάντοτε.
Ολη ή ήμερα μας πρέπει να είναι προετοιμασία για τίς κορυφαίες αυτές ιερές ώρες του εναγκαλισμού μας με τον Θεό. Καί οι ώρες της προσευχής αφετηρία δυνάμεων για τίς ώρες πού θ’ ακολουθήσουν στον αγώνα μας προς συνάντηση των άλλων, των πειρασμών καί των θλίψεων, των ευχάριστων καί των δυσάρεστων.  Το Ωρολόγιο, το Ψαλτήριο, τα Μηναία, το Τριώδιο, το Πεντηκοστάριο, ή Παρακλητική δεν είναι βιβλία μόνο για τ’ αναλόγια των εκκλησιών αλλά καί για το ταμείο των οικείων μας. Είναι εργαλεία τα βιβλία αυτά. Είναι ωραίο κανείς ν’ αγαπήσει την καθημερινή συντροφιά τους, έστω κι ένα μικρό ‘Ορθρο να κάνει, μερικούς ύμνους του Εσπερινού να πει ή το Απόδειπνο καί τους Χαιρετισμούς της Παναγίας, πού πολύ την χαροποιούν καί περισσότερο μας χαροποιεί εκείνη.
  Επανερχόμενοι  στο  προπαρασκευαστικό   σημείο  τής προσευχής, στη μελέτη, ας τονίσουμε αυτό πού λέει ά Μέγας Αθανάσιος στο σπουδαίο περί Παρθενίας έργο του· «τον αφιερωμένο στον Θεό πιστό πρέπει να τον βρίσκει ό ήλιος με  το βιβλίο στο χέρι».
 Άλλα καί γιά τίς άλλες ώρες της ημέρας καί της νύχτας δίνει συμβουλές ποια να’ναι ή στάση του πιστού απέναντι στον Θεό.Είναι γεγονός πώς τα βιβλία ωφελούν, αλλά δεν οδηγούν πάντα στην προσευχή. Ανώτερη των βιβλίων διδάσκαλος είναι ή ίδια ή προσευχή, στην οποία μαθητεύουν τα πλήθη των ασκητών, δίχως πολλές φορές καμμιά βοήθεια από τα βιβλία. Καί δίχως τα βιβλία καί δίχως τίς εκκλησιαστικές συνάξεις, όταν αυτά δεν υπάρχουν καί δεν μπορούν να είναι πάντα μαζί μας καί κοντά μας, με την εσωτερική εργασία της προσευχής, πού μπορούμε πάντα να την έχουμε εντός μας.
Ετσι ναός του Θεού καί άγιο θυσιαστήριο γίνεται ή ψυχή του κάθε αληθινού προσευχόμενου. Καί ή προφορική καί ή μετά των βιβλίων καί ή έκφωνη καί ή μυστική καλές προσευχές είναι, μόνο αν είναι προσεκτικές.
‘Οπως δεν υπάρχει φυτό χωρίς ρίζα, έτσι δεν μπορεί να υπάρξει καλλιέργεια της ζωής της προσευχής δίχως τή μυστηριακή ζωή καί μάλιστα τη Θεία Ευχαριστία.  Οι μοναχοί την προσευχή του κελλιού τους τελειώνουν στο ναό. Καί την προσευχή του ναού τελειώνουν στο κελλί τους. Ή βρώση καί ή πόση του σώματος και του αίματος του Κυρίου πού μετέλαβαν στη Θεία Λειτουργία, συνεχίζεται στο άγιο θυσιαστήριο των καρδιών τους με την προσευχή…
Τι ειναι τελοσπάντων αυτή ή πολυσυζητημένη προσευχή; Αξίζει τόσο κόπο, μέριμνα, φροντίδα, προσοχή κι εκτίμηση; Ας δώσουμε τον λόγο ξανά στους Αγίους Πατέρες μας για να μας απαντήσουν καλύτερα.Ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος λέγει: «Ή προσευχή  είναι λιμάνι στίς τρικυμίες της ζωής, άγκυρα στους κλυδωνισμούς της, στήριγμα των κλονιζόμενων, θησαυρός των  φτωχών, ασφάλεια των πλουσίων, θεραπεία των ασθενών,  διατήρηση της υγείας. Τα άγαθά τά κάνει μόνιμα καί τα κακά τά διώχνει».
Καί συνεχίζει ό θεοφόρος οικουμενικός πατήρ, μακρυά από ρητορικά σχήματα καί μεγαλοστομίες. «Ή προσευχή  σιγάζει τα πάθη της ψυχής, καταπραΰνει τίς εξεγέρσεις του  θυμού, διώχνει τον φθόνο, διαλύει την κακή επιθυμία,  μαραίνει την προς τα εγκόσμια αγάπη, αποκτά μεγάλη ηρεμία  ή ψυχή».
Από το τί προσφέρει ή προσευχή φανερό γίνεται το τί είναι. Ό άγιος Ιωάννης της Κλίμακας προσευχή λέει είναι ένωση του ανθρώπου με τον Θεό.
Ό άσκητικώτατος άγιος Γρηγόριος ό Σιναΐτης πού ήθελε να διαβεί όλη την οικουμένη, για να διδάξει τα αγαθά της προσευχής, προχωρεί πολύ πιο ψηλά καί με τη μυστική φωνή του άνακράζει: Προσευχή ειναι φωτιά ευφρόσυνη στους αρχαρίους, «φως ευωδιάζον ενεργούμενον», στους τελείους. Προσευχή είναι πληροφορία καρδίας, σωτηρίας ελπίδα, άγνισμού σημείο, άγιότητος σύμβολο, Θεού επίγνωση,  Πνεύματος   Αγίου   αρραβώνας, το του   Ίησού άγαλλίασμα,   ευφροσύνη   ψυχής,   έλεος  Θεού,   καταλλαγής σημείο, Χριστού σφραγίδα, ακτίνα νοητού ηλίου, χριστιανισμού βεβαίωση, αγγελικής πολιτείας απόδειξη.

Στενοχωρούμεθα με τους άλλους γιατί έχουμε πολλές απαιτήσεις από αυτούς.

Όποιος είναι αληθινά ταπεινός δεν έχει κανένα φόβο. Αυτός που αγαπά το Θεό και το συνάνθρωπο και όταν είναι μόνος δεν είναι μόνος. Ο ταπεινός έχει ασφάλεια, αφοβία, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, πραότητα, αγαθοσύνη, εγκράτεια, ελευθερία, χάρη. Ένας γνήσιος χριστιανός που αγαπά, προσφέρεται, θυσιάζεται, ζει για τους άλλους, δεν μπορεί να μην είναι ταπεινός. Ο αληθινά ταπεινός χαίρεται περισσότερο να δίνει παρά να παίρνει. Δεν έχει απαιτήσεις από τους άλλους. Τους υπομένει, τους αποδέχεται, τους καλοδέχεται, προσεύχεται γι’ αυτούς. Έτσι δεν στενοχωρείται. Στενοχωρούμεθα με τους άλλους γιατί έχουμε πολλές απαιτήσεις από αυτούς. Είμαστε αρκετά αυστηροί μαζί τους, ενώ με τον εαυτό μας είμαστε αρκετά επιεικείς. Θέλουμε μόνο να μας προσέχουν, να μας ακούν, να μας αγαπούν. Είμαστε φειδωλοί στην προσοχή, στην ακοή, στην αγάπη απέναντι των άλλων. Αποζητάμε την εκτίμηση, τον έπαινο, το πλήρες ενδιαφέρον των άλλων. Εμείς όμως είμαστε τσιγγούνηδες σε προσφορά.
Στεναχωριούνται εύκολα οι άνθρωποι, αποθαρρύνονται, απογοητεύονται, θλίβονται και μελαγχολούν, γιατί η πίστη τους δεν είναι θερμή, η εμπιστοσύνη τους στο Θεό είναι χαλαρή κι η ελπίδα τους απομακρυσμένη. Ο πιστός έχει πληροφορία βεβαιότητος, ενισχύσεως, εμπιστοσύνης και ελπίδος. Δεν σημαίνει ότι δεν έχει προβλήματα, αλλά τα προβλήματα τα αντιμετωπίζει ελπιδοφόρα. Η ελπίδα στον Παντοδύναμο και πανταχού παρόντα Θεό χαρίζει στον πιστό ειρήνη, γαλήνη, ηρεμία, παρηγορία, έλεος. Γέροντες και γερόντισσες παλαιότερων εποχών με μεγαλύτερα και περισσότερα προβλήματα οπωσδήποτε, έκαναν με νόημα το σταυρό τους, καρτερούσαν φιλότιμα, υπόμεναν επίμονα και το «πρώτα ο Θεός» ή «έχει ο Θεός» ή «δόξα τω Θεώ» δεν ήταν διόλου σχήμα λόγου. Οι σημερινοί φουσκωμένοι από έπαρση άνθρωποι θεωρούν μεγάλη ντροπή να σταυροκοπηθούν ή να επικαλεσθούν το Θεό και πιστεύουν πως η ευφυΐα τους, η πολυγνωσία τους, η πολυπραγμοσύνη τους θα λύσει όλα τους τα προβλήματα. Να που όμως δεν τα λύνουν και είναι γεμάτες οι τσέπες τους αγχολυτικά, αναλγητικά, καταπραϋντικά, αντικαταθλιπτικά και υπνωτικά.
Όσοι δε πίστεψαν στη θεοποιημένη λογική τους και στο υπερφίαλο εγώ τους πλανέθηκαν από μία επικίνδυνη αυτάρκεια, ένα μοντέρνο χριστιανισμό μιας φαρισαϊκής αγιότητος κι έγιναν παίγνια δαιμόνων. Η αγιότητα δεν είναι ποτέ αταπείνωτη, υποκριτική, εγωκεντρική, αφιλάδελφη και απομονωμένη. Οι άγιοι δεν πιστεύουν στον εαυτό τους και στα έργα τους αλλά ελπίζουν και επικαλούνται συνεχώς το άπειρο έλεος του Πανάγαθου Θεού. Οι άγιοι παρακινούν κι εμάς τους αμαρτωλούς να συγκινηθούμε και να συνετισθούμε από τα παραδείγματα των μεγάλων αμαρτωλών που μετανόησαν και έγιναν άγιοι…
Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου 

Ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα είναι να δει ο άνθρωπος την καρδιά του...

Γνωρίζω καλά, αγαπητοί μου εν Χριστώ αδελφοί, ότι είσθε ένα ακροατήριο που δεν μπαίνει για πρώτη φορά στην Εκκλησία. Έχετε ακούσει πολλά κηρύγματα και διάφορες ομιλίες.
Έχετε πάρει αποφάσεις, έχετε κάνει αγώνες, έχετε νίκες και ήττες.
Τί να πει απόψε ο ομιλητής , που δεν θέλει να σας κουράσει, αλλά και να σας ψευτοπαρηγορήσει; Σκέφθηκα, λοιπόν, αγαπητοί μου, να σας μιλήσω, όπως πάντα από χρόνια συνηθίζω, απλά, για την καλλιέργεια της καρδιάς.
Η πάροδος των χρόνων δυστυχώς μας κάνει πιο οκνηρούς. Υπάρχει σωματική και ψυχική κόπωση και φθορά. Ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα είναι να δει ο άνθρωπος την καρδιά του, να ελέγξει την σκέψη του, να γνωρίσει καλά τον εαυτό του. Μας τρομάζει το εσωτερικό μας κενό. Φοβόμαστε, όπως έχουμε ξαναπεί, την αντιμετώπιση και την κουβέντα με τον εαυτό μας. Δεν μιλάμε για ένα άσκοπο σεριάνι στο παρελθόν , για μία ονειροπόλα οπισθοδρομική διάθεση. Είναι αναγκαία μια εν επιγνώσει ανάκριση του εαυτού μας. Τί έκανε και τί δεν έκανε, γιατί το έκανε και γιατί δεν το έκανε.
Υπάρχουν άνθρωποι, που δεν τους νοιάζει τί έκαναν και τί δεν έκαναν. Πρόκειται για αδιάφορους , χοντρόπετσους, ασυνείδητους και αδαείς. Είναι κι άλλοι ευαίσθητοι, λεπτολόγοι, σχολαστικοί και φοβισμένοι. Ούτε αυτοί είναι σωστοί. Το παρελθόν πέρασε. Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε σε αυτό και να το διορθώσουμε. Μπορούμε όμως να ταπεινωνόμαστε για τα τυχόν καλά μας και να μετανοούμε για τα λάθη μας. Πίνοντας οινοπνευματώδη ποτά, παίρνοντας διάφορες ναρκωτικές ουσίες και υπνωτικά δεν διορθώνεται το παρελθόν, δεν απολησμονιέται, ούτε καλλιεργείται η καρδιά.
Ο άνθρωπος που αληθινά μετανοεί δεν έχει συνεχείς τύψεις και φοβερές ενοχές . Η μετάνοια από τη στενοχώρια, τη ντροπή, την ταραχή και τον φόβο σε οδηγεί στην ηρεμία, τη γαλήνη, τη νηφαλιότητα , την κατάνυξη και τη σωφροσύνη. Τα σημάδια από τα θεραπευμένα τραύματα των αμαρτιών θυμίζουν την αποστασία. Γίνονται τα παθήματα μαθήματα διδακτικά. Η – με τη χάρη του Θεού – μεταμέλεια του ανθρώπου τον μεταμορφώνει. Βλέπει τώρα με χαρά ότι είναι άλλος άνθρωπος , νέος άνθρωπος, πέθανε ο παλαιός άνθρωπος της αμαρτίας. Αν ο άνθρωπος νιώσει ότι είναι άλλος άνθρωπος είναι σημαντικό. Σημαίνει ότι βαδίζει καλά την οδό της μετανοίας. Η συναίσθηση της αμαρτωλότητας και όχι η λήθη της αμαρτίας οδηγεί στη συγχώρηση και τη θεραπεία της καρδιάς μας.
Για να δοκιμάσουμε την καθαρότητα της καρδιάς μας, ας υποβληθούμε στη δοκιμασία. Αν οι αφορμές, τα αίτια, οι εικόνες , τα πράγματα, οι χώροι της αμαρτίας έρχονταν μπροστά μας τί θα κάναμε; Αν τα συμπαθούσαμε, κουβεντιάζαμε μαζί τους, καθυστερούσαμε, τα προσέχαμε, τα παρατηρούσαμε, τότε κάτι δεν θα πήγαινε καλά. Αν τ’ αποδιώχναμε, τ’ αποστρεφόμαστε και τα μισούσαμε, τότε σίγουρα θα είχαμε μετανοήσει ειλικρινά. Διαφορετικά θα νομίζαμε ότι είμαστε καλά, θα παίζαμε , θα κοροϊδεύαμε τον εαυτό μας και τον Θεό μας.
Μου έλεγε ένας μοναχός προ ετών: «Αισθάνομαι όλη η ζωή μου να είναι μια μπουνιά στο στομάχι του Θεού κι εκείνος να τη χαϊδεύει». Είχε μισήσει κάθε αντίθεη πράξη της ζωής του. Η αμαρτία δεν τον δελέαζε πια. Δεν ήταν αυτός που κάποτε ήταν. Έφθανε, λέει, να μην αναγνωρίζει πλέον τον παλαιό εαυτό του. Λυπόταν για τον χρόνο που έχασε άσκοπα εδώ κι εκεί. Για τις μάταιες καθυστερήσεις , τις περιττές λύπες, το χάσιμο της αθωότητας και της απλότητας. Αισθανόταν ανάξιος να τον αγαπούν , να τον τιμούν και να τον προσέχουν.
Αν γνώριζαν ποιος πραγματικά είμαι, έλεγε, αταπεινόλογα θα με αποστρέφονταν οι πάντες. Δεν νομίζω ότι ήταν φοβερά τα αμαρτήματά του, όμως έτσι αισθανόταν, γιατί ήταν αληθινά μετανοημένος ο μακάριος. Είχε ξεβοτανίσει καλά τον κήπο της καρδιάς του και είχε καλλιεργήσει ευώδη άνθη αρετών.
Κάθε φορά που ξεβοτανίζουμε κι εμείς τον κήπο της καρδιάς μας θα πρέπει να ‘μαστε ιδιαίτερα επιμελείς. Όχι απλά να θυμόμαστε τις αμαρτίες μας , για να τις εξομολογηθούμε τυπικά, αλλά να δούμε αν ακόμη τις αγαπάμε κι εύκολα θα τις ξαναδιαπράτταμε. Αξίζει να δούμε καλά πώς τις αφήσαμε να ριζώσουν και να θεριέψουν.
Λέγοντας αυτά εννοούμε μια βαθιά εσωτερική παρατήρηση. Να βρούμε το αυθεντικό μας πρόσωπο, την πραγματική μας ταυτότητα, τη μη επιζωγραφισμένη εικόνα μας. Να μην προσέχουμε το φαίνεσθαι αλλά το είναι. Δίχως προσωπείο, μάσκα, επιτήδευση, υποκρισία, ψευτοχαμόγελα, ψευτοευγένειες και ψευτοϋποχωρήσεις. Γενναία , ανυπόκριτα, ολοκληρωμένα, ατόφια, ακέραια και ντόμπρα πράγματα. Όχι μισοκακόμοιρα, μεσοβέζικα, πρόχειρα, επιπόλαια και ρηχά. Αξίζει να γνωρισθούμε και να συμφιλιωθούμε με τον πραγματικό εαυτό μας, ώστε αυτόν να μεταμορφώσουμε και όχι την εξωτερική του επιφάνεια , για να κάνουμε τους καλούς και να μας τιμούν…
«ΜΟΝΑΧΟΥ ΜΩΥΣΕΩΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

Η Παναγία είναι η μόνη ελπίδα.

Η Παναγία είναι η μόνη ελπίδα. Δεν υπάρχει άλλη για τους πολλούς απελπισμένους. Μονάκριβη μάνα. Είχε απελπιστεί από τις ικανότητες της. Δεν στεκόταν στα δεκανίκια των λόγων των άλλων. Στηριζόταν στον σταυρό του Υιού της. Ο πόνος την ομόρφαινε πιο πολύ. Στον κίνδυνο βρήκε τη λύτρωση. Επέλεξε τη σιωπή. Κυνηγήθηκε. Αγάπησε τα δύσκολα. Άντεξε στον πόνο. Άντεξε και στην ευτυχία των μαθητών του Υιού της, δίχως λάθη στις εξετάσεις. Ήξερε ν’ αναμένει.
Έπαθε λοιπόν κι έμαθε. Κέρδισε κι έχει να δώσει. Ό,τι έχει είναι δικό μας. Ο πλούτος ακένωτος, ζωοδόχος πηγή, ζωηφόρος αγάπη, επιτάφιος της απόγνωσης. Να μη την καταδέχονται και νάναι τόσο καταδεκτική. Η έκφραση της μια μεγάλη σιωπή, εύλαλη. Σκουπιδοντενεκέδες περιττών λόγων καθημερινά στις εξώθυρες, γεμάτοι οι λάκκοι. Το πέμπτο ευαγγέλιο της Παναγίας είναι όλο λευκές σελίδες, είναι γραμμένο από θωπευτική σιωπή, από μελάνι παραμυθίας. Είναι μια ανοιχτή αγκαλιά, μια σεμνή παρουσία, ένα μαντήλι, ένα ρόδο, ένα κουκί θυμίαμα στο λιβανιστήρι της γιαγιάς, μια αχτίδα ήλιου στην κλειστή κάμαρη, η μόνη γυναικεία μορφή στο κελλί του ασκητή, η διακόνισσα του Άθω, η αρχόντισσα του Πρωτάτου, η θαυματουργός Γερόντισσα.
Η Παναγία, η θάλασσα του Πεντζίκη, το λιμάνι της σωτηρίας, το μαφόρι της σκέπαστρο παρηγοριάς, η αρετή της τροφή μας, όλων των πεινασμένων, των φτωχών άφωτων, η φίλη των αθώων, των μαυρισμένων στο δάκρυ πονεμένων γιάτρισσα, ο ήλιος του χιονιού μας.
Η Παναγία δεν είναι διόλου δυσνόητη, δεν είναι σύμβολο, δεν είναι ούτε γριά ούτε παιδούλα, ξέρει πόσο αισιόδοξη να είναι, ν' απομακρύνεται ξέρει από το προσκήνιο, εκεί που δεν θέλουν να την επικαλούνται. Δεν θέλει να δυσκολεύει κανένα, ούτε με την αγάπη της. Όσοι επέλεξαν τη χαζομάρα τους αφήνει να φάνε τα μούτρα τους.
Επιτέλους ας νοιώσουμε πως η μοναξιά μας πρέπει να μάθει να στρώνει μόνη τραπέζι. Δεν γίνεται συνέχεια να ξεγλυστράμε και να θέλουμε κι έτοιμο φαγητό και στρωμένο τραπέζι κι άμισθο και χαμογελαστό υποτακτικό. Καλούμεθα νάμαστε ευγνώμονες μ’ αυτό που μας δόθηκε, η ανδρεία να μας στολίσει, η ωραιότητα της παιδικής αγνότητας να καλύψει τη γύμνια μας, σε μια εποχή που η κακομοιριά δέρνει τους καλλιτέχνες, τους επιστήμονες και μερικούς ακόμη ιερείς.
Ευχαριστώ, Παναγία μου, για τον ενθουσιασμό που μου δίνεις απόψε, που είμαι απελπισμένος και η ελπίδα μου είσαι Εσύ. Ας αφήσουμε λίγο και τους άλλους, ας δούμε και το σκαρί μας, δεν είναι εγωιστικό, είναι απαραίτητο.
Ελπίδα στο μέλλον, απελπισία καλή στο παρελθόν, χαρά στο νυν, μακαριότητα στο αεί. Πάντα η θυσία, θυσιάζεται ο Υιός στον Σταυρό. θυσιάζεται η μητέρα του στην αγκαλιά του άφατου πόνου. Ο πόνος με πόνο νικιέται. Η αγάπη κερδίζεται με πόλεμο. Πότε θα μας διδάξει κι εμάς η αγία Παράδοση;
Μονάκριβη ελπίδα του κόσμου Υπεραγία Θεοτόκε.

+μοναχός Μωυσής

πηγή

 Ιερός Ναός Φανερωμένης Χολαργού

Να χαρείς τη χαρά.

Εξω ξημερώνει και λες: 
Αξίζει να ζεις εδώ πάνω ( εννοεί στο Άγιο Όρος). Μακάριοι αυτοί που χαίρονται στη σιωπή, στην αφάνεια, στην καρτερία, στην ελπίδα. Ο κόσμος τους χρωστά πολλά. Ευλογημένοι οι γονείς, τα χωριά τους, αυτοί που τους παρακίνησαν, αυτοί που τους φίλησαν το χέρι με τους ρόζους στα δάκτυλα.
Δεν είναι μακριές οι νύχτες. Δεν είναι πολλά τα χρόνια. Να χαρείς τη χαρά.
Πόσο πολύ αγαπά ο Θεός τον άνθρωπο! 
Πόσο λυπάται ο Θεός που ο άνθρωπος δεν απολαμβάνει την αγάπη Του...

+ μοναχός Μωυσής

Ο Θεός μόνο μπορεί να θεραπευσει τους φόβους σου.

Παιδί μου, φοβάσαι;
Να σκέφτεσαι τον Θεό πολύ. Να πηγαίνεις στην εκκλησία, όχι για μένα, για τον Θεό. Να κάνεις ο,τι ικανοποιεί την ψυχή σου. 
Ο Θεός μόνο μπορεί να θεραπεύσει τους φόβους σου. Πολύ λίγοι άνθρωποι μπορούν  σήμερα να σε ξεδιψάσουν. Η σχέση μας με τον Θεό είναι μια συνεχής πάλη. 
Να θεωρείς τυχερό τον εαυτό σου όταν προσεύχεσαι.Να ευχαριστείς τον Θεό που τώρα σου έτυχε αυτό και όχι νωρίτερα, που όπως καταλαβαίνεις, δεν θα μπορούσες να το σηκώσεις. 
Η αδυναμία σου, παιδί μου, δεν έχει τόση σημασία πια, αφού ομολογείς αληθινά ότι είσαι αδύναμος. Είναι η αρχή της νίκης η παραδοχή.

+ μοναχός Μωυσής 

Να προσευχόμαστε για τους πεθαμένους πιο πολύ απ΄τους ζωντανούς.

 Ένας καλός γέροντας είπε σ' έναν καλό αδελφό: 
Αν πιάσω τους Κινέζους όλους, που τρώνε μια κουταλιά ρύζι την ημέρα και τους δώσω από μια πολυκατοικία δεν είναι τίποτε το σπουδαίο.
Πιο σπουδαίο είναι να πάει μια πιθαμή πιο παραπάνω με την προσευχή μου ένας κολασμένος. Γιατί αυτό είναι μια αιωνιότητα. Να προσευχόμαστε για τους πεθαμένους πιο πολύ απ΄τους ζωντανούς. Οι ζωντανοί μπορεί μια μέρα να μετανοιώσουν.

+μοναχός Μωυσής

Όλο το Άγιον Όρος είναι ένας σταυρός που σκεπάζει την Ελλάδα, που την θέλει αναστημένη.

Ο δικέφαλος αετός με τον σταυρό κι άγγελοι με τα εξαπτέρυγα είναι ο συνήθης διάκοσμος των αθωνικών πολυελέων, που η κίνησή τους συμβολίζει τη συγχόρευση της θριαμβεύουσας εκκλησίας, που αγάλλεται με τη στρατευομένη. 
Στη Θεία Λειτουργία έχουμε την εορτή της "μεθ΄ημων"παρουσίας του Θεού, που στο Άγιον όρος τελείται καθημερινά και μνημονεύονται χιλιάδες ονόματα. 
Προσφέρουν εισερχόμενοι στο ναό τα δώρα τους δάκρυα, ευχές και ικεσίες, ό,τι καρπό σύναξαν πριν, μόνοι στην ησυχία. Ακόμη προσφέρουν και τις ελλείψεις, αιτώντας βαθύτερη μετάνοια, στεναγμούς αλαλήτους εκ βαθέων, και υπέρ της σωτηρίας του σύμπαντος κόσμου. 
Από την ουράνια τράπεζα μεταβαίνουν στην επίγεια κατόπιν, προς ανάπαυση της πολυμόχθου σάρκας.
Όλα εδώ αρχίζουν και τελειώνουν με προσευχή κι είναι σταυρωμένα με ξύλινους λιθόκτιστους, μαρμάρινους, σιδερένιους σταυρούς. Οι κήποι, οι διασταυρώσεις στα καλντερίμια, οι τοίχοι, τα ενδύματα, οι είσοδοι, οι καμπάνες, τα εργαστήρια, τα κελλιά, οι βράχοι, τα σπήλαια. 
Όλο το Άγιον Όρος είναι ένας σταυρός που σκεπάζει την Ελλάδα, που την θέλει αναστημένη.

+ μοναχός Μωυσής

Να χάσεις τον εαυτό σου για να βρεις τον Θεό...

Η προσευχή: Το νυν να βιουται σαν τέλος. 
Να ζεις πάντα το έσχατο. Να μη σε μέλει για τίποτε. 
Κι αν ο Θεός σου δίνει συγκίνηση και αν σου μιλά κι αν στέκει ψυχρός, μακρινός, αδιάφορος, εσύ εκεί. Τον αγαπάς, δεν έχεις άλλον ν' αγαπήσεις, αυτός είναι και αυτός είσαι. 
Περνάνε μέρες δίχως να πιάσεις κομποσχοίνι και πάλι απ' την αρχή. Πάλι μόνος με τον εαυτό σου. Μόνος με τον Θεό. Μην κοιτάς γύρω σου, πουθενά.
Για όλα φταίει ο εαυτός σου. 
Να ζεις σαν νεκρός για να χαίρεσαι. Να χάσεις τον εαυτό σου για να βρεις τον Θεό... Είναι μεγάλη ευλογία αυτές οι συνάξεις.


+ μοναχός Μωυσής

Η πληρωμή των διδάκτρων για την εδώ εκμάθηση ειναι η υπομονή, θεληση, αγάπη.

Η πληρωμή των διδάκτρων για την εδώ εκμάθηση είναι η υπομονή, θέληση, αγάπη. Ο Θεός ακούει τις πολύ σιγανές φωνές και βέβαια τις καθόλου βιαστικές. 
Είναι το μόνο μέρος ( εννοεί το Άγιο Όρος ) που ο θάνατος αναμένεται αίσια κι είναι τόσο αθόρυβος. Θυμάμαι τον θάνατο του Γερο - Ησύχιου του Κωνσταμονίτη πριν χρόνια. Πήγε ν' ανάψει το καντηλάκι, έγειρε κι έτσι ήσυχα έφυγε. Χρόνια πορτάρης, με μετρημένα λόγια.
 Ο Μελέτιος ο Σιμωνοπετρίτης χαμογελώντας απεκοιμήθη. ο Γερο- Γιάννης, της Καλύβης μου, μόλις κοινώνησε. 
...Και θυμάμαι και γω τον θάνατο αγρυπνώντας ακούσια με την αρρώστια μου.
Ακούγεται η σόμπα, ένα ποντίκι στη σκεπή, τα βήματα του παπά- Σίμωνα, σαν κάτι να' χασε μέσα στη νύχτα, κάπου να σκουντουφλά, κάτι να ζητά, ή κάτι ν' ανακατεύει ανάμεσα στα κουτιά και τα φουντούκια και τις εικόνες και τα σκεπάσματά του. 
...Το φτέρνισμα του βαπτιστή. Η προσευχή του Αλέξανδρου. Πέθανε η ανιψιά του παπά-Σίμωνα, εφτά χρονώ λέει. Δηλαδή πρέπει να είμαστε κάθε στιγμή, λέει. 
Όποτε κοιμηθεί μοναχός, χτυπά η καμπάνα, ο, τι ώρα και να΄ναι, ακόμη και στη λειτουργία. Για να βοηθήσουν οι ευχές την ψυχή στην άνοδο.

+μοναχός Μωυσής

Η τελειότητα της προσευχής ειναι η ευχή.

Ο Θεός ψάχνει εναγώνια να βρει μια στιγμούλα μεταμέλειας μέσα στους αιώνες για να μας πάρει. 
Ο κακά απομονωμένος άνθρωπος είναι ο πιο δυστυχής, το δείχνουν τα μάτια του, το πρόσωπό του, οι αντιρρήσεις του, τα πάντα του. Χύνει αίμα συνεχώς. 
Αντίθετα, ο καλά ευρισκόμενος εν μονώσει βρίσκεται στην τελειότητα. 
Η τελειότητα της προσευχής είναι η ευχή. Ο, τι αρέσει στον Θεό.

+ μοναχός Μωυσής 

Ο Άθωνας με τους κεραυνούς ομορφαίνει. Ούτε μιλά, ούτε αντιμιλά, μόνο τους δέχεται.

Ο Άθωνας με τους κεραυνούς ομορφαίνει. Ούτε μιλά, ούτε αντιμιλά, μόνο τους δέχεται.
 Έτσι κι ο καλόγερος με τις κατηγορίες , λένε. Άμα έλθεις πρέπει να 'χεις ευλάβεια μέχρι την κορυφή του Αθωνα, για να σου μείνει λίγη στο τέλος, ισαμε κάτω - κάτω στην Αγιάννα, λένε. 
Ο Μιχαήλ είπε πως αυτά είναι κουβεντούλες των Αγιορειτών. 
Μα οι Αγιορείτες ποτέ δεν μιλάνε στο βρόντο.


μοναχός Μωυσής

Το μεσονύκτι μιλά ο Θεός.

 Ο Θεός γνωρίζεται κι έλκεται στις νύχτες. Η αγρυπνία είναι το  κατ' εξοχήν έργο του μοναχού. Το μεσονύκτι μιλά ο Θεός. Να μάθουμε τα χούγια του Θεού. 
Ο Θεός είναι ο,τι το πιο ευαίσθητο μπορούμε να φαντασθούμε. Είναι τόσο υπάκουος, τόσο κοντά μας. 
Ενώ εμείς τον έχουμε ψυχρό,σκληρό, πέρα από τα σύννεφα. Αν του χτυπάμε αυτή την ώρα θα  μας απαντά. κι αν απαντά τώρα θα τον έχουμε πάντα. 
Δεν τον βλέπουμε, όμως ξέρουμε ότι υπάρχει.

+μοναχός Μωυσής

Το τηλεσκόπιο να γίνει ενδοσκόπιο.

Η σπίλωση του άλλου καταντά κάτι ευχάριστο. ευφάνταστοι σκανδαλοθήρες εκθέτουν αντιπάλους.παρατηρούν, ψάχνουν και βρίσκουν μόνο ατέλειες, μόνο λάθη και μόνο ελλείψεις. 
Η αυτοδικαιωμένοι δίκαιοι αυξάνουν τη δικαιοσύνη τους αδικώντας με πράξεις, λόγους και σκέψεις τους συνανθρώπους τους. Πολύς χρόνος αφιερώνεται με την ενασχόληση των άλλων. Εύκολη κριτική και δύσκολη αυτοκριτική. Ο κόσμος θ' αλλάζει με το να αλλάξουμε εμείς τον εαυτό μας. Το τηλεσκόπιο να γίνει ενδοσκόπιο.

+μοναχός Μωυσής

Να χαίρομαι που΄χω χαρά.

 

Να αγαπήσω τον θάνατο, την αρρώστια, το κελί, μου είπε, βαθιά, ρεαλιστικά, ειλικρινά. Να μη με νοιάζουν οι άλλοι. 
Η λογοτεχνία είναι για να περνά ευχάριστα η ώρα. Τα γραφτά μας είναι ο αγαπητός εαυτός μας.
 Να χαίρομαι που΄χω χαρά. Θεό θα γευτούμε αν του παραδοθούμε ουσιαστικά. 
Οι σκεψούλες, τα διαβάσματα κι οι συγκινήσεις είναι μικροπράγματα.

+ μοναχός Μωϋσής

Ο,τι είσαι, αυτό βλέπεις, ο,τι ζητάς, αυτό βρίσκεις.

Πήγε ένας μοναχός σ΄ένα κελί που ήταν καθαρό, περιποιημένο, αρχοντικό και επίσημο.
 Είπε: όπως είναι η καρδιά του γέροντος έτσι είναι και το κελί του. 
Πήγε μετά σ' ένα άλλο που ήταν ακατάστατο, αραχνιασμένο και άνω - κάτω.
 Είπε: Ο γέροντας είναι καλός ασχολείται συνέχεια με τα πνευματικά και δεν έχει καθόλου καιρό για τα υλικά.
 Ήταν αγαθός ο μοναχός αυτός και τα έβλεπε όλα όμορφα. Ο,τι είσαι, αυτό βλέπεις, ο,τι ζητάς, αυτό βρίσκεις.

+μοναχός Μωυσής


Υ.Γ Η φωτογραφία είναι  το κελί του Αγίου Πορφυρίου στο Μήλεσι του Ωρωπού

Να ζώνεσαι σφιχτά, μη σου πάρει ο αέρας ο,τι έχεις

Να φυλάμε προσεκτικά τη λίγη προσευχή, μελέτη κι ευλάβεια της κατάστασής μας. Για να προστεθεί κι άλλη κι όχι να χαθεί η υπάρχουσα. 
Να ζώνεσαι σφιχτά, μη σου πάρει ο αέρας ο,τι έχεις. 
Ο σοφός δεν μιλά πολύ. Μιλά ο κομπλεξικός, ο μειονεκτικός, ο διχασμένος για να προβληθεί, ν' ανέβει, να επιβιώσει, να εκτιμηθεί, να δουν οι άλλοι πως κι αυτός ξέρει, έχει γνώσεις, πνεύμα, σοφία. 
Ο σοφός όμως δεν νοιάζεται για το τι λένε οι άλλοι γι' αυτόν.

+ μοναχός Μωϋσής  

Να μη ζεις για τη φτήνια και τη μετριότητα.

Να ζεις πια για τον Θεό και για  τους άλλους, αυτό σημαίνει μοναχός.
 Να μη φοβάσαι τίποτε. Να μη δειλιάζεις. Να μην έχεις ένα σωρό επιθυμίες. 
Να μη ζεις για τη φτήνια και τη μετριότητα. Να έχεις ένα βουνό αρετής μπροστά σου και συ να κάθεσαι στους πρόποδες και ν' ασχολείσαι με λεπτομέρειες, αυτές οι καθυστερήσεις είναι και κακομοίρικες και λυπητερές και φτωχές.

+ μοναχός Μωϋσής

Για την επιλογή του κακού δεν ευθύνεται ο Θεός

 

Γενικά φαίνεται σήμερα το κακό να επικρατεί στον κόσμο. Μερικοί θεωρούν αίτιο των κακών τον Θεό. Τον θεωρούν με ανθρώπινα πάθη κακό, τιμωρό κι εκδικητή. Γιατί τα επιτρέπει; Γιατί τα παραχωρεί; Γιατί δεν τ' αποσύρει, ενώ τόσο ταλαιπωρούν τα πλάσματά του. Όπως είναι γνωστό, ο άνθρωπος είναι πλήρως ελεύθερος να επιλέξει το κακό ή το καλό. Για την επιλογή του κακού δεν ευθύνεται ο Θεός. Δεν μπορούμε να κατηγορούμε τον Θεό, γιατί μας έκανε τέλεια ελεύθερους. Ο Θεός είναι η αυτοαγαθότητα, δεν εποίησε κανένα κακό ποτέ.

Το κακό καλούμεθα να μη το πράττουμε, να το μισούμε και να το υπομένουμε από τους άλλους. Οι δοκιμασίες στη ζωή του ανθρώπου δεν υπάρχουν ως αποτέλεσμα ενός κακού Θεού, αλλά ενός άριστου παιδαγωγού, που προσπαθεί να συνδράμει ωφέλιμα και διορθωτικά και μέσα από τα διάφορα λυπηρά. Όποιος θεωρεί μόνο υπεύθυνο του κακού τον Θεό, σφάλλει σοβαρά. Ο σοφός Μ. Βασίλειος διακρίνει το κακό σε φυσικό και αισθητό. Πραγματικά κακό, λέει, είναι η αδικία, η ζηλοφθονία και τα λοιπά αμαρτωλά πάθη. Κακό είναι και ό,τι μας ταλαιπωρεί η απάτη, η ασθένεια, ο θάνατος προσφιλών προσώπων. Υπεύθυνοι για την αμαρτία είμεθα εμείς και όχι ο Θεός. Οι δυσκολίες, τα βάσανα, τα προβλήματα της ζωής είναι για να μας συνετίσουν, ωριμάσουν και καλλιεργήσουν.

Μόνος του ο άνθρωπος ζώντας επί χρόνια στην αμαρτία αποδυναμώνεται, φθείρεται, δεν έχει αντιστάσεις για το κακό κι ενεργητικότητα για το καλό. Πάντα πάντως υπάρχουν κάποια περιθώρια προς μεταστροφή. Η κακία συνήθεια της γοητευτικής υπερηφάνειας δεν το αφήνει να οδηγηθεί στην ακακία. Το κακό, κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας, δεν έχει υπόσταση. Το κακό θεωρείται ως στέρηση του καλού. Η αφύσικη κατάσταση της ζωής δημιουργεί τα διάφορα νοσήματα, για τα οποία καθόλου δεν είναι υπαίτιος ο Πανάγαθος Θεός. Το κακό ήλθε στη ζωή του ανθρώπου με την απομάκρυνσή του από τον Θεό, την πηγή παντός αγαθού. Το αυτεξούσιο είναι θεόσδοτο και ο Θεός δεν θέλει σκλάβους. Ο Θεός δεν αγαπά καθόλου τη βίαιη ζωή, αλλά την ελεύθερη αρετή. Ο άνθρωπος επιλέγει και προτιμά μόνος του την κακία στη ζωή του. Ο δαίμονας μισεί τον Θεό και παραμένει μόνιμα και σταθερά στην κακία. Εχθρεύεται και τον άνθρωπο και μηχανεύεται τρόπους για να τον υποδουλώσει στ' αντίθεα και σκοτεινά έργα του. Ο άνθρωπος καλείται να είναι ετοιμοπόλεμος στα μηχανουργεύματα της δαιμονικής κακίας. Για κάθε ανθρώπινη πτώση συνεργεί η δαιμονική πονηρία, αλλά έχε ευθύνη και ο ίδιος ο άνθρωπος, που αφήνεται να παρασυρθεί.

Η αμαρτία είναι σοβαρό κακό και η αρετή σπουδαίο αγαθό. Οι χριστιανοί θα πρέπει να φοβούνται την αμαρτία, γιατί τους στερεί την ειρήνη και την αληθινή χαρά. Να μη απορρίπτουν τις από Θεού δοκιμασίες, γιατί μπορούν να γίνουν αφετηρίες ιάσεως, μετάνοιας και σωτηρίας. Ο φοβερός θάνατος κατά την ορθόδοξη θεολογία δεν είναι τιμωρία Θεού, αλλά η απομάκρυνση του ανθρώπου από τον Θεό. Χειρότερος του βιολογικού θανάτου θεωρείται ο πνευματικός θάνατος, που έρχεται όταν διακονεί η κοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό.

Η ασυλλόγιστη εμπάθεια ορισμένων ανθρώπων τους κάνει υπευθύνους της αμαρτίας τους. Σε όλη τη ζωή δυστυχώς επικρατεί το κακό. Αυτό δεν σημαίνει ότι νίκησε. Αρκετοί μέσα από το κακό παιδεύονται και ταλαιπωρούνται ισχυρά ώστε τελικά να το μισήσουν. Μέσα και από το κακό μερικές φορές έρχεται καλό. Το κακό δίνει ανησυχία, φόβο, ταραχή. Το καλό γαληνεύει, χαροποιεί, παρηγορεί. Μειοψηφίες συχνά ζουν με πληρότητα την αλήθεια και την ελευθερία. Το κακό γκρεμίζει, ματώνει, γκριζαίνει, φτωχαίνει. Το αγαθό ανασταίνει, φωτίζει, πλουτίζει και δυναμώνει. Μακάριοι οι άγαθοποιούντες.

Μοναχός Μωυσής, Αγιορείτης