Αφού ο καθένας το δικό του φορτίο θα σηκώσει.!!!

Aδελφοί, κι αν ακόμα δείτε πως κάποιος έπεσε σε κάποιο παράπτωμα, εσείς που ζείτε σύμφωνα με το Πνεύμα να διορθώνετε έναν τέτοιο άνθρωπο με πράο πνεύμα.

Mόνο να προσέχεις τον εαυτό σου, εσύ που το κάνεις αυτό, μην κυριευτείς κι εσύ από τον πειρασμό.
Nα σηκώνετε ο ένας τα βάρη του άλλου, κι έτσι να ολοκληρώσετε την τήρηση του νόμου του Xριστού.
Γιατί, αν νομίζει κανείς πως είναι κάτι, ενώ δεν είναι τίποτε, τον εαυτό του εξαπατάει.
O καθένας, λοιπόν, το δικό του έργο να εξετάζει και τότε την ικανοποίησή του θα τη στηρίξει μόνο σε ό,τι αφορά τον εαυτό του κι όχι στη σύγκρισή του με αυτό που είναι ο άλλος,

Αφού ο καθένας το δικό του φορτίο θα σηκώσει.!!! 


Φ.Δ

Ο αμαρτωλός άνθρωπος τραβά ιδιαίτερα την αγάπη του Θεού

Κάποτε ο Κύριος βρέθηκε στην Κολυμβήθρα της Βηθεσδά (μια λίμνη κοντά στα Ιεροσόλυμα,με πέντε γύρω γύρω στοές), όπου ανέμενε να λάβει την θεραπεία του, κατά τρόπο θαυματουργικό, «πλήθος πολύ των ασθενούντων, τυφλών, χωλών, ξηρών, εκδεχομένων την του ύδατος κίνησιν.
Άγγελος γαρ κατά καιρόν κατέβαινεν εν τη κολυμβήθρα και ετάρασσε το ύδωρ». Ο πρώτος που έπεφτε μέσα, μετά την ταραχή του ύδατος, γινόταν υγιής, από ο,τιδήποτε και αν έπασχε.
Ο Κύριος λοιπόν ευρισκόμενος κάποια ημέρα εκεί, παρατρέχει το θλιβερό θέαμα τόσων και τόσων ασθενών, που ήταν συγκεντρωμένοι, αναμένοντας με αγωνία «την του ύδατος
κίνησιν» και στέκει μπροστά στο ερειπωμένο σώμα ενός παραλυτικού, που βασανιζόταν από την αρρώστια του τριάντα οκτώ ολόκληρα χρόνια.

Τι άραγε ετράβηξε την προσοχή του Κυρίου μας σ΄ αυτόν τον άνθρωπον; Η αρρώστια του; Τα πολλά χρόνια; Όχι, αλλά οι αμαρτίες του, οι οποίες τον είχαν οδηγήση στην παράλυσι. Γι΄ αυτό και στο τέλος του είπε «μηκέτι αμάρτανε, ίνα μη χείρον σοι τι γένηται».
Ο αμαρτωλός λοιπόν άνθρωπος και όχι απλώς ο παράλυτος, προσείλκυσαν την προσοχή του Κυρίου μας.

Πίσω από το παράλυτο σώμα ο Φιλάνθρωπος είδε μια παράλυτη ψυχή! Κι αυτό
τον έκανε να πονέση ασυγκρίτως περισσότερο! Από αυτό φαίνεται ότι, ο αμαρτωλός άνθρωπος τραβά ιδιαίτερα την αγάπη του Θεού, ανακατεμένη όμως με τον θείο Του πόνο. Αγάπη και πόνος σπρώχνουν τον Θεό να πλησιάση τον αμαρτωλό και να τον ρωτήση: «Θέλεις υγιής γενέσθαι;».

Ξεύρει Εκείνος, σαν Πλάστης μας και καρδιογνώστης, ότι ζώντας μέσα στα δεσμά της αμαρτίας, ζούμε το φοβερώτερο δράμα. Ότι μοιάζουμε με τον «περιπεσόντα εις τους ληστάς» της παραβολής του καλού Σαμαρείτου. Μα, όταν τον ζητήσουμε, αφήνει όλους τους άλλους, τους «ενεννήκοντα εννέα δικαίους» και σταματά μπροστά στον ένα, «το απολωλός πρόβατον» και του λέει: «Εγώ για σένα έγινα άνθρωπος. Για σένα ταπεινώθηκα, αφήνοντας την θεϊκή μου δόξα».

Έγειρε λοιπόν! «Άρον τον κράββατόν σου και περιπάτει»...
Αυτήν την πονεμένη αγάπη προς τον αμαρτωλό την βλέπουμε πάρα πολλές φορές στη ζωή του Κυρίου μας. Με παραβολές και με το παράδειγμά Του, εφανέρωνε πόσο ο Θεός αγαπά τον
μετανοούντα αμαρτωλό και πόση «χαρά γίνεται εν ουρανώ, επί ενί αμαρτωλώ μετανοούντι». Ας διαβάσουμε την παραβολή του χαμένου προβάτου, του ασώτου υιού, η για την
αμαρτωλή εκείνη γυναίκα, που ο Χριστός εσυγχώρησε και για τον ληστή που πήρε μαζί του στον Παράδεισο  

Προ παντός ας σκεφθούμε ότι για την αγάπη των αμαρτωλών ανέβηκε στον σταυρό «και μετά ανόμων ελογίσθη»! Έτσι, κατανοούμε καλύτερα τα λόγια Του: «ουκ ήλθον καλέσαι δικαίους αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν» (Ματθ. 9, 13). Ω πόσο παρηγορείται και ενισχύεται κανείς όταν
σκέπτεται αυτή την πραγματικότητα! Ο Θεός συνεχίζει να με αγαπά, παρ΄ όλον ότι εγώ συνεχίζω να τον πληγώνω με τις παραβάσεις μου! Πονάει βέβαια για την αμαρτωλότητά μου!
Αλλά έρχεται κοντά μου! Δεν με αποστρέφεται! Θέλει να με σώση, να με ανορθώση, από την παράλυσί μου! Και να με κάνη «από του νυν μηκέτι αμαρτάνειν». Να παύσω να αμαρτάνω
αλλά και να μη παύσω να μετανοώ. Αυτό το δεύτερο είναι περισσότερο στο χέρι μας και πιο πολύ αρεστό σ΄ Αυτόν.

Αυτήν την ευχάριστη αγγελία διασαλπίζει εις τα πέρατα του κόσμου η Εκκλησία του Χριστού. Γι΄ αυτό, άπειρα είναι τα πλήθη των ανθρώπων, που στο πέρασμα των αιώνων, έτρεξαν κοντά στον γλυκύτατο Ιησού, τον Θεό της αγάπης, τον φίλο των αμαρτωλών και ξεκουράσθηκαν. Ευρήκαν εις Αυτόν την κατανόησι. Απελπισμένοι απ τούς ανθρώπους, ρίχθηκαν στην αγκαλιά του Θεανθρώπου. Και «ήραν τον κράββατον και περιεπάτησαν». Εσύ αδελφέ μου, «θέλεις υγιής γενέσθαι»; Τρέξε εν μετανοία κοντά στον Χριστό και «από του νυν
μηκέτι αμάρτανε»...

Αρχιμ. ΑΘΗΝ. ΚΑΡΑΜΑΝΤΖΑΝΗΣ

Η μελαγχολία, η ταπείνωση και ο εξομολόγος (πατήρ Πορφύριος )

Κάποια βραδιά  είχαμε συγκεντρωθεί μια ομάδα μαζί με έναν Αγιορείτη.

Νύχτωσε. Ο καιρός ήταν ανταριασμένος και απειλητικός. Όμως, κοντά στο Γέροντα Πορφύριο   και για όσους ακόμη δεν ήταν μαθημένοι στη σκοτεινή νύχτα της φύσης, δεν ταραζότανε η γαλήνη.

Ο Γέροντας μιλούσε για τη διαφορά της ταπεινοφροσύνης από το πλέγμα της κατωτερότητας.

Ο ταπεινός, έλεγε, δεν είναι μια προσωπικότητα διαλυμένη. Έχει συνείδηση της κατάστασής του, αλλά δεν έχει χάσει το κέντρο της προσωπικότητάς του. Ξέρει την αμαρτωλότητά του, την μικρότητά του και δέχεται τις παρατηρήσεις του πνευματικού του ,των αδελφών του.

Λυπάται, αλλά δεν απελπίζεται. Θλίβεται, αλλά δεν εξουθενώνεται και δεν οργίζεται. Ο  κυριευμένος από το πλέγμα της κατωτερότητας, εξωτερικά και στην αρχή, μοιάζει με τον ταπεινό.

Αν όμως, λίγο τον θίξεις ή και τον συμβουλεύσεις, τότε το αρρωστημένο εγώ εξανίσταται, ταράζεται, χάνει κι αυτή τη λίγη ειρήνη που έχει. Το ίδιο, έλεγε, συμβαίνει και με τον παθολογικά μελαγχολικό σε σχέση με το μετανοούντα αμαρτωλό. «Ο μελαγχολικός περιστρέφεται κι ασχολείται με τον εαυτό του και μόνο.

Ο αμαρτωλός ,που μετανοεί κι εξομολογείται, βγαίνει από τον εαυτό του. Αυτό το μεγάλο έχει η πίστη μας: τον εξομολόγο, τον πνευματικό. Έτσι  και το πεις στο Γέροντα, κι έλαβες τη συγχώρηση, μη γυρνάς πίσω».

Αυτό το τόνιζε πολύ . Να μην ξαναγυρνά κανείς στα προηγούμενα, αλλά να προχωρά. Πόσους αιχμαλωτισμένους στη μαύρη χώρα της απελπισίας δεν είχε σώσει την έσχατη ώρα τραβώντας τους με τη δύναμη της παρρησίας του στο Θεό!

Εγω πατήρ, εγώ αδελφός, εγώ νυμφίος, εγώ οικία...

Εγώ πατήρ, εγώ αδελφός, εγώ νυμφίος, εγώ οικία, εγώ τροφεύς, εγώ ιμάτιον, εγώ ρίζα, εγώ θεμέλιος, παν όπερ αν θέλεις εγώ. Μηδενός εν χρεία καταστείς. Εγώ δουλεύσω.

Ήλθον γαρ διακονήσαι, ου διακονηθήναι. Εγώ και φίλος και ξένος και κεφαλή και αδελφός και αδελφή και μήτηρ. Πάντα εγώ.

Μόνον οικείως έχε προς εμέ. Εγώ πένης δια σέ και αλήτης δια σέ, επι σταυρού δια σέ, άνω υπέρ σου εντυγχάνω τω Πατρί κάτω υπέρ σου πρεσβευτής παραγέγονα παρά του Πατρός.

Πάντα μοι σύ και αδελφός και συγκληρονόμος και φίλος και μέλος.

Τι πλέον θέλεις;

Ι. Χρυσόστομος

ΔΥΟ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ... ΠΑΣΧΑ έρχεται!

ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ

Τι είναι η Εξομολόγηση;

Η Εξομολόγηση είναι ενα από τα βασικά μυστήρια της Εκκλησίας. Μας δίνει τη δυνατότητα νά «συμφιλιωθούμε» με τον Θεό, νά εξετάσουμε την πίστη και τη ζωή μας και νά εξασφαλίσουμε πνευματική υγεία. Είναι πράξη μετανοίας. Και μετάνοια σημαίνει αλλαγή του εαυτού μας, στροφή, μεταμόρφωση. Όταν αμαρτάνουμε απομακρυνόμαστε από τον Θεό. Όταν όμως μετανοούμε, ομολογούμε τις αμαρτίες μας και ζητάμε συγχώρεση, επιστρέφουμε σ' Αυτόν.

Η Εξομολόγηση μας απαλλάσσει από το βάρος της αμαρτίας. Επιπλέον μας δίνει τήν ευκαιρία νά συζητήσουμε τους βαθύτερους προβληματισμούς μας, νά δεχτούμε συμβουλές και νά ενισχυθούμε πνευματικά.

Πώς καθιερώθηκε; Μήπως πρόκειται για πρόσφατη επινόηση τών κληρικών;

Το μυστήριο καθιερώθηκε από τόν ίδιο τον Χριστό. Αυτός έδωσε στους Αποστόλους τήν εξουσία νά συγχωρούν αμαρτίες (Ιω. 20,23). Στή συνέχεια οι Απόστολοι μετέδωσαν τό χάρισμα αυτό στους επισκόπους και τους πρεσβυτέρους της Εκκλησίας. Έτσι, μέσω της κανονικής χειροτονίας διαιωνίζεται.

Είναι απαραίτητη η Εξομολόγηση για όλους;

Μόνο ένας αναμάρτητος δέ χρειάζεται Εξομολόγηση. Ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος γράφει ότι όποιος θεωρεί τόν εαυτό του αναμάρτητο βρίσκεται σε πλάνη και μακριά από τήν αλήθεια (Α' Ιω. 1, 8). Αλλά και ο μόνος άναμάρτητος, ο Χριστός, δέχτηκε τό βάπτισμα της μετανοίας από τόν Πρόδρομο και έδειξε τήν αναγκαιότητα του μυστηρίου. Γι' αυτό η Εξομολόγηση αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο τής ορθόδοξης χριστιανικής ζωής.

Ποιος μπορεί νά εξομολογεί;

Όπως προαναφέραμε, η Εξομολόγηση γίνεται σε έναν πνευματικό. Δηλαδή σε ιερέα ο οποίος έχει επιλεγεί ειδικά γι' αυτό τό έργο. Χρειάζεται βέβαια να επικοινωνήσουμε μαζί του για να μας ορίσει τον χρόνο και τόν τόπο, εκτός και αν εξομολογεί σέ καθορισμένες τακτικές ημέρες και ώρες, οπότε δεν είναι απαραίτητη η προηγούμενη συνεννόηση.

Και ο πνευματικός έχει αμαρτίες!

Ο πνευματικός δέ συγχωρεί τις αμαρτίες μας με τή δική του αγιότητα ή δύναμη, αλλά με τή χάρη πού του δόθηκε από τόν Θεό· αυτός μεσολαβεί μόνο. ΤΙς δικές του αμαρτίες φροντίζει νά τις εξομολογείται και αυτός σέ κάποιον άλλον πνευματικό.

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ

Που γίνεται η Εξομολόγηση;

Συνήθως η Εξομολόγηση γίνεται στο ναό. Μπορεί όμως νά γίνει και σέ κάποιο παρεκκλήσι ή άλλον χώρο.

Πώς γίνεται;

Καθόμαστε αντικρίζοντας τις εικόνες και μέ τήν προτροπή του πνευματικού εξομολογούμαστε τις αμαρτίες μας. Μπορούμε επίσης νά συμβουλευτούμε τόν πνευματικό γιά κάποιο θέμα πού μας απασχολεί. Όταν ολοκληρώσουμε τήν εξομολόγηση γονατίζουμε και ο πνευματικός βάζοντας τό πετραχήλι (σύμβολο της ιερατικής λειτουργίας του) πάνω στό κεφάλι μας ζητά από τόν Θεό τήν άφεση των αμαρτιών μας. Φεύγοντας ασπαζόμαστε τό πετραχήλι και το χέρι του πνευματικού.

Τι πρέπει να πώ στην Εξομολόγηση;
Στην Εξομολόγηση εξετάζουμε τα αισθήματα, τις σκέψεις, τα λόγια, τις πράξεις, τη συμπεριφορά, τις συνήθειες, τις αξίες, τις προτεραιότητες, τους στόχους, την κατεύθυνση και τον τρόπο της ζωής μας. Δέν περιοριζόμαστε στην προσωπική μας πνευματική ζωή, αλλά συνεξετάζουμε τις οικογενειακές σχέσεις, τις κοινωνικές σχέσεις, την εργασία, ακόμα και τη διασκέδασή μας. Και αυτό επειδή όλη μας η ζωή πρέπει να φωτιστεί από το Άγιο Πνεύμα. Όχι για να καταδικάσουμε τον εαυτό μας, αλλά για να εξασφαλίσουμε τήν πορεία μας προς τον Χριστό. Μπορούμε λοιπόν να θέσουμε στην κρίση του πνευματικού ζητήματα που μας απασχολούν, ώστε νά πάρουμε αποφάσεις και νά κάνουμε επιλογές πού μας προάγουν πνευματικά αποφεύγοντας ταυτόχρονα άλλες που μπορούν να ζημιώσουν τήν ψυχή μας.

Δε σκότωσα, ούτε έκλεψα... τί νά εξομολογηθώ;
Όταν έχουμε τέτοια απορία, αποκαλύπτουμε ότι δε γνωρίζουμε τή διδασκαλία του Χρίστου. Επειδή ο Χριστός μας διδάσκει ότι και οί αμαρτωλοί λογισμοί ακόμα μας απομακρύνουν από τον Θεό. Επίσης, αμαρτάνουμε όχι μόνο όταν πράττουμε κάτι κακό, άλλα και όταν δέν εφαρμόζουμε τό καλό. Άραγε ποιος μπορεί νά ισχυριστεί ότι εκπληρώνει πραγματικά την εντολή της αγάπης και μάλιστα προς τους εχθρούς του;

Υπάρχει ένας εύκολος τρόπος εξέτασης του εαυτού μου σύμφωνα με τό νόμο του Θεού;
Υπάρχουν οι Δέκα Εντολές και η ερμηνεία τους κάτω από τό πρίσμα της Καινής Διαθήκης. Τό τελειότερο όμως και ακριβέστερο κριτήριο είναι η εντολή της αγάπης προς τον Θεό και προς τόν συνάνθρωπο. Σύμφωνα μέ τά λόγια του Χριστού, σ' αυτή τήν εντολή περιέχονται όλες οί άλλες εντολές (βλ. Ματθ. 22,40). Δε μπορούμε, για παράδειγμα, να αγαπάμε τόν Θεό και νά παραβαίνουμε τις εντολές Του. Ούτε γίνεται να αγαπάμε τους ανθρώπους και ταυτόχρονα να διαπράττουμε αδικίες σέ βάρος τους. Μάλιστα η γνησιότητα της αγάπης προς τον Θεό αποκαλύπτεται από την αγάπη προς τον συνάνθρωπο (Α' Ιω. 4,20). Έτσι, όταν αδιαφορούμε για τους άλλους ή τους κακομεταχειριζόμαστε, δείχνουμε ότι δεν έχουμε αγάπη προς τον Θεό. Περιφρονούμε την εντολή Του για την αγάπη προς τον συνάνθρωπο και δέ σεβόμαστε τά δημιουργήματα Του.

Μου φαίνεται δύσκολο νά μιλήσω για τόσο προσωπικά Θέματα. Αισθάνομαι ντροπή. Τί θα σκεφτεί ο πνευματικός;
Πρέπει νά βλέπουμε τό εξομολογητήριο σαν ιατρείο και τον πνευματικό σάν γιατρό. Για εμάς η Εξομολόγηση είναι θέμα ψυχικής -συχνά και σωματικής- υγείας. Για τον πνευματικό πάλι είναι κάτι τό συνηθισμένο. Δεν πρόκειται νά σοκαριστεί από τις δικές μας αμαρτίες. Σίγουρα έχει ακούσει χειρότερες. Εξάλλου, δεν είναι περίεργο η ντροπή, πού μας λείπει την ώρα της αμαρτίας, νά μας κυριεύει τήν ώρα της μετανοίας;

Φοβάμαι μήπως ο πνευματικός φανερώσει τις αμαρτίες μου.
Ο πνευματικός έχει ιερό καθήκον να τηρεί τό απόρρητο της Εξομολογήσεως, τό οποίο μάλιστα αναγνωρίζεται και από τόν νόμο. Σε περίπτωση παράβασης αυτού του καθήκοντος ελέγχεται από τόν Επίσκοπο του και τήν Εκκλησιαστική Δικαιοσύνη. Όπως αναφέραμε πρωτύτερα, τόν πνευματικό θα πρέπει νά τόν αντιμετωπίζουμε ως θεραπευτή. Έτσι χρειάζεται νά τόν περιβάλλουμε και με ανάλογη εμπιστοσύνη. Γιά τον λόγο αυτόν επιλέγουμε ελεύθερα και με δική μας ευθύνη τον πνευματικό, ώστε νά είναι πρόσωπο μέ πίστη και αρετή και νά έχει τήν καλή μαρτυρία των πιστών. Μάλιστα η παράδοση τής Εκκλησίας μας συνιστά τήν τακτική εξομολόγηση στον ίδιο πνευματικό και τήν αποφυγή της εναλλαγής του. Εξάλλου, έχει διαπιστωθεί ότι συνήθως εμείς οί ίδιοι γινόμαστε αιτία κοινοποίησης τής προσωπικής μας ζωής, όταν τήν εμπιστευόμαστε σε ακατάλληλα πρόσωπα, τά οποία δεν έχουν καν τήν ιδιότητα του πνευματικού.

Πώς πρέπει νά λέγονται οι αμαρτίες στον πνευματικό;
Αρκεί μία απλή, σαφής και σύντομη αναφορά. Δε χρειάζονται ούτε λεπτομέρειες (ιδιαίτερα για τά σαρκικά θέματα), ούτε μακροσκελείς εισαγωγές ή δικαιολογίες. Αν είναι απαραίτητο, θα ζητήσει ο πνευματικός περισσότερες πληροφορίες. Αυτό που σίγουρα χρειάζεται είναι ταπείνωση και συναίσθηση των αμαρτιών μας.

Τι μπορεί να μου πει ο πνευματικός;
Νά εξηγήσει τή σπουδαιότητα μιας αμαρτίας. Να συμβουλεύσει για τήν αποφυγή της. Νά δώσει απάντηση σε κάποιο ερώτημα που του θέσαμε.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ

Μετά τήν ευχή του πνευματικού έχουν συγχωρεθεί όλες οι αμαρτίες μου; Μήπως κάποιες θα πρέπει νά τις εξομολογηθώ πάλι;
Η ευχή του πνευματικού δίνει τήν άφεση όλων των αμαρτιών πού έξαγορεύσαμε. Συνεπώς τυχόν αμφιβολία μας για τό θέμα αυτό δείχνει έλλειψη πίστης στο μυστήριο και στή δύναμη του Θεού. Αν πάλι δέν αναφέραμε κάτι βασικό σε σχέση με κάποια αμαρτία, χρειάζεται τήν επόμενη φορά νά τό διευκρινίσουμε.

Αν ξεχάσω κάποια αμαρτία; Αν κρύψω κάποια από ντροπή;
Αν ξεχάσαμε κάτι και εφόσον δεν είναι σοβαρό, μπορούμε νά το αναφέρουμε στην επόμενη εξομολόγηση. Αν όμως παραλείψαμε κάποια αμαρτία εσκεμμένα, τότε δεν πρέπει να θεωρούμε ότι μας δόθηκε άφεση και δεν πρέπει νά κοινωνήσουμε, ακόμη και αν πήραμε την άδεια του πνευματικού.

Είναι απαραίτητη η Θεία Κοινωνία μετά την Εξομολόγηση;
Η μετάνοια δεν περιορίζεται στο μυστήριο της Εξομολογήσεως. Η «συμφιλίωση» και η ενωσή μας με τον Θεό δεν ολοκληρώνεται χωρίς τη Θεία Κοινωνία. Αύτη είναι ή μυστηριακή ένωση με τον Θεάνθρωπο Χριστό. Το αποκορύφωμα των μυστηρίων. Η Εξομολόγηση μας προετοιμάζει για τη Θεία Κοινωνία.

Μπορώ νά κοινωνήσω λοιπόν αφού εξομολογήθηκα;
Μετά τήν εξομολόγηση θα πρέπει νά ζητήσουμε από τον πνευματικό τήν άδεια νά μεταλάβουμε. Αυτός θά ορίσει τον χρόνο, τή συχνότητα και τον τρόπο της προετοιμασίας μας (νηστεία, προσευχή, συγχώρεση - συμφιλίωση με τους άλλους).

Όμως, τί νόημα έχει νά εξομολογούμαι τακτικά, όταν γνωρίζω ότι θά επαναλάβω τις ίδιες αμαρτίες;
Όπως κάποιος πού πάσχει από χρόνια ασθένεια δεν παύει νά προσπαθεί για τήν απαλλαγή του, έτσι και εκείνος πού επιθυμεί πραγματικά τήν πνευματική υγεία φροντίζει αδιάκοπα νά τήν αποκτήσει. Αυτός είναι ο πνευματικός αγώνας του ανθρώπου· η διά βίου μετάνοια. Το μυστήριο της Εξομολόγησης εξασφαλίζει ότι καμμιά αμαρτία δε μπορεί νά μας απομακρύνει από τό έλεος του Θεού. Μόνο η έλλειψη μετανοίας μπορεί νά μας καταδικάσει στην αίώνια στέρηση Του.