Μη λυπείτε το άγιον Πνεύμα, με το οποίον εσφραγίσθητε

  

  «Και μη λυπείτε», λέγει, «το άγιον Πνεύμα». Αυτό είναι φρικωδέστερον και φοβερώτερον, πράγμα που λέγει και εις την προς τους Θεσσαλονικείς επιστολήν του. «Διότι εκείνος που γίνεται παραβάτης, δεν αθετεί ανθρώπου εντολάς, αλλ' αθετεί την εντολήν του Θεού». Έτσι συμβαίνει και εις την περίπτωσιν αυτήν.
Αν ειπής υβριστικά λόγια, αν τραυματίσης τον αδελφόν σου, δεν ετραυμάτισες εκείνον, άλλ' ελύπησες το άγιον Πνεύμα. Εις την συνέχειαν ακολουθεί και η προσθήκη της ευεργεσίας, δια να γίνη μεγαλύτερα η κατηγορία. «Και μη λυπείτε», λέγει, «με τα βρωμερά σας λόγια το άγιον Πνεύμα, με το οποίον εσφραγίσθητε δια την ημέραν της δευτέρας παρουσίας, οπότε θα επιτύχωμεν την τελείαν απολύτρωσιν».
Το άγιον Πνεύμα μας κατέστησε αγέλη βασιλική, αυτό μας ξεχώρισε πρώτους από όλους, αυτό δεν επέτρεψε να ευρισκώμεθα μαζί με τους υπευθύνους της οργής του Θεού, και συ λυπείς αυτό; Πρόσεχε πως εκεί μεν ομιλεί με φοβερά λόγια. «Διότι εκείνος, που γίνεται παραβάτης, δεν αθετεί άνθρωπου εντολάς, αλλ' αθετεί την εντολήν του Θεού», ενώ εδώ δια να προκαλέση εντροπήν. «Μη λυπείτε το άγιον Πνεύμα, με το οποίον εσφραγίσθητε».
Η σφραγίς αυτή ας ευρίσκεται επί του στόματος, μη καταστρέψης τα σημάδια της. Το πνευματικόν στόμα δεν λέγει τίποτε το παρόμοιον. Μη ειπής: Τίποτε δεν είναι, αν ειπώ κάτι αισχρόν, αν υβρίσω τον τάδε. Δια τούτο είναι μέγα κακόν, επειδή φαίνεται ότι δεν είναι τίποτε. Διότι εκείνα που φαίνονται ότι δεν είναι τίποτε, εύκολα και περιφρονούνται αυτά δε που περιφρονούνται και αυξάνουν, τα δε αυξανόμενα γίνονται και αθεράπευτα. Έχεις στόμα πνευματικόν;
Σκέψου ποίον λόγον είπες αμέσως όταν εγεννήθης, ποία είναι η αξία του στόματός σου. Ονομάζεις Πατέρα τον Θεόν, και αμέσως υβρίζεις τον αδελφόν σου; Σκέψου από που ονομάζεις Πατέρα τον Θεόν. Από την φύσιν σου; άλλ' αυτό δεν ημπορείς να το είπής. Από την αρετήν; άλλ' ούτε αυτό. Αλλά από που; Από φιλανθρωπίαν μόνον, από ευσπλαγχνίαν, από πολλήν άγάπην.
Όταν λοιπόν ονομάζης Πατέρα τον Θεόν, να μη σκέπτεσε μόνον αυτό, ότι δηλαδή, όταν υβρίζης, πράττεις ανάξια της ευγενικής εκείνης καταγωγής, αλλά και ότι έχεις την ευγενικήν καταγωγήν από φιλανθρωπίαν. Μη λοιπόν κατεντροπιάζης αυτήν με το να χρησιμοποιής σκληρότητα προς τους αδελφούς σου, την στιγμήν που από φιλανθρωπίαν την έλαβες. Ονομάζεις Πατέρα τον Θεόν, και υβρίζεις;
Άλλ' αυτό δεν είναι των έργων του υιού του Θεού. Έργον του υιού του Θεού είναι να συγχωρή τους εχθρούς, να προσεύχεται υπέρ αυτών που τον σταυρώνουν, να χύνη το αίμα υπέρ εκείνων που τον μισούν.
Αυτά είναι άξια του υιού του Θεού, να κάμη τους εχθρούς τους αγνώμονας, τους κλέπτας, τους αναίσχυντους, τους επιβουλεύοντας, όλους αυτούς αδελφούς και κληρονόμους, όχι να υβρίζη ως δούλους, αυτούς που έγιναν αδελφοί του.
Σκέψου ποία λόγια είπε το ιδικόν σου στόμα, ποίας τραπέζης είναι άξια, σκέψου ποία εγγίζει, ποία γεύεται, ποίαν τροφήν απολαμβάνει. Νομίζεις ότι δεν κάνεις κανένα κακόν κατηγορών τον αδελφόν σου;

Πως λοιπόν τον ονομάζεις αδελφόν; Εάν δε δεν είναι αδελφός, πως λέγεις: «Πατέρα μας»; διότι το «μας» δηλώνει πολλά πρόσωπα. Σκέψου με ποίους παραστέκεις κατά την ώραν των μυστηρίων, μαζί με τα Χερουβίμ, μαζί με τα Σεραφείμ. Τα Σεραφείμ δεν υβρίζουν, αλλά το στόμα των πληροί μίαν μόνον ανάγκην, να δοζολογή και να δοξάζη τον Θεόν. Πως λοιπόν θα ημπορέσης να λέγης και συ μαζί με εκείνα, «Άγιος, άγιος, άγιος», όταν χρησιμοποιής το στόμα σου δια να υβρίζης;
Είπε μου λοιπόν, εάν είναι ένα σκεύος εκλεκτόν και είναι πάντοτε γεμάτον από εκλεκτά εδέσματα και δια τούτο έχει ορισθή, έπειτα κάποιος υπηρέτης εχρησιμοποίησε αυτό εις την κοπριάν, θα τολμήση λοιπόν να απόθεση πάλιν αυτό, που είναι γεμάτον από κοπριάν, μαζί με τα σκεύη εκείνα που έχουν ορισθή δια τα εκλεκτά εδέσματα; Ασφαλώς όχι.
Κάτι τέτοιο είναι η κακολογία, τέτοιο είναι η ύβρις. «Πατέρα μας». Και τι; αυτό μόνον; Άκουε και τα επόμενα: «που κατοικείς εις τους ουρανούς». Αμέσως είπες: «Πατέρα μας, που κατοικείς εις τους ουρανούς» και σε ανέστησεν ο λόγος, έδωσε πτερά εις την διάνοιάν σου, έδειξεν ότι έχεις πατέρα εις τους ουρανούς.