Χωρίς τον ορθόδοξο κλήρο δεν θα πετύχαινε η μεγάλη εθνική εξόρμηση του 1821.

Ορισμένοι προπαγανδιστές ξεπερασμένων ιδεολογιών αρνούνται τον ρόλο της Ορθοδόξου Εκκλησίας, όπως φάνηκε και από δημοσιεύματα και τηλεοπτικές εκπομπές των τελευταίων ημερών. Αποδεικνύονται ανιστόρητοι και εμπαθείς.

Ο Γάλλος Πρόξενος Πουκεβίλ, ο οποίος έζησε τα γεγονότα της Ελληνικής Επαναστάσεως, γράφει ότι 100 Πατριάρχες και Επίσκοποι θανατώθηκαν κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και του Αγώνος.

80 κινήματα έκαναν οι Έλληνες πριν από το 1821 και στα περισσότερα πρωτοστατούσαν Επίσκοποι. Θυμίζω ότι από το 1680 έως το 1700 η Ανατολική Στερεά ήταν ελεύθερη μετά από την εξέγερση δύο Επισκόπων,  του Θηβών Ιεροθέου και του Σαλώνων Φιλοθέου.

Το 1821 βάφεται με το αίμα του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ και του Πατριάρχη Κυρίλλου Στ΄, του από Ανδριανουπόλεως. Εκτός από τον Επίσκοπο της Πάτρας Γερμανό που ευλόγησε το λάβαρο στην Αγία Λαύρα (17 Μαρτίου 1821) και στην Πάτρα (25 Μαρτίου 1821), ο Σαλώνων Ησαΐας κηρύσσει την Επανάσταση στη  Φωκίδα και θυσιάζεται στην Αλαμάνα. Στην Πάτμο έρχεται γι’ αυτόν τον σκοπό ο Πάτμιος Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος Παγκώστας και υψώνει και αυτός λάβαρο επαναστατικό. Από τότε δεν ξαναγύρισε στον θρόνο του.

Οι περισσότεροι Επίσκοποι της Πελοποννήσου κλείσθηκαν στη φυλακή του πασά της Τριπολιτσάς από τις αρχές Μαρτίου 1821 και μόνον τρεις βρέθηκαν ζωντανοί όταν μπήκαν οι Έλληνες μετά από 6,5 μήνες. Αυτή τη θυσία των κληρικών ας μην την λησμονούμε.

Στην Κύπρο ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός είχε μυηθεί στη Φιλική Εταιρία. Οι Τούρκοι το πληροφορήθηκαν και στις 9 Ιουλίου 1821 έγινε η μεγάλη σφαγή στη Λευκωσία.

Θανατώθηκε ο Κυπριανός και όλοι οι Επίσκοποι και οι Αρχιμανδρίτες του νησιού μαζί με τους προκρίτους.

Πολλοί άλλοι Επίσκοποι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον Αγώνα όπως ο Έλους Άνθιμος, ο Βρεσθένης Θεοδώρητος, ο Ανδρούσης Ιωσήφ, ο Ταλαντίου Νεόφυτος.

Και στη μεγαλειώδη Έξοδο του Μεσολογγίου ο Επίσκοπος Ρωγών Ιωσήφ, βοηθός του Μητροπολίτη Άρτης Πορφυρίου, θυσιάζεται ανατινάζοντας τον Ανεμόμυλο.

Αλλά και στην ηθική και πνευματική προετοιμασία του 1821 ο ρόλος της Εκκλησίας και του Ράσου είναι μαχητικός και πανθομολογούμενος.

Το ελληνορθόδοξο φρόνημα και η εθνική ταυτότητα διαφυλάχθηκαν με τη βοήθεια της Παιδείας, η οποία ήταν κατ’ εξοχήν έργο του ορθοδόξου κλήρου.

Σε κρυφά και φανερά σχολεία, αναλόγως των συνθηκών που επικρατούσαν, τα ελληνόπουλα μάθαιναν από τους ιερείς την Πίστη τους, την γλώσσα τους και εγαλουχούντο με τον πόθο για Ελευθερία.

Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, από τη γέννηση του οποίου συμπληρώνονται τριακόσια χρόνια, ήταν ιερομόναχος, ίδρυσε διακόσια σχολεία και κήρυξε σε εκατοντάδες πόλεις και χωριά την ελπίδα για το «ποθούμενον», την απελευθέρωση.

Οι Νεομάρτυρες, οι πρώτοι αντιστασιακοί της δουλείας, αρνήθηκαν να τουρκέψουν και δεν φοβήθηκαν τον δήμιο.

Την πνευματική τους υποστήριξη και ενθάρρυνση είχαν αναλάβει οι κληρικοί που τους εξομολογούσαν, οι λεγόμενοι «αλείπται».

Ορισμένοι διαδίδουν ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο «αφόρισε τον Ρήγα Φεραίο». Τούτο είναι ανακριβές.

Η αλήθεια είναι ότι μετά από τις απειλές και τις φορτικές πιέσεις του Σουλτάνου ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ απέστειλε επιστολή στον Μητροπολίτη Σμύρνης Άνθιμο, με την οποία εκφράζει σοβαρές επιφυλάξεις για το κείμενο του Ρήγα που είχε τίτλο «Νέα Πολιτική Διοίκησις», χωρίς να απαξιώνεται η προσωπικότητα του Εθνομάρτυρος.

Είναι εύκολο να ξαναγράφει κάποιος την Ιστορία κατά το δοκούν. Όμως Ιστορία είναι η μελέτη των πηγών. Οι προσωπικές ερμηνείες και παρερμηνείες καταδεικνύουν φανατισμό, εθελοτυφλία και άγνοια των πηγών.

Όσοι έζησαν τα γεγονότα, Έλληνες και ξένοι, αγωνιστές και λόγιοι, παραδέχονται ότι χωρίς τον ορθόδοξο κλήρο οι Έλληνες δεν θα είχαν ελευθερωθεί.

Διαβάστε τον Νικόλαο Κασομούλη, τον Φωτάκο Χρυσανθόπουλο, τον Ιωάννη Μακρυγιάννη και τόσους άλλους αυτόπτες μάρτυρες των γεγονότων. Ακούστε τι λέει ο λαός μας μέσω του δημοτικού τραγουδιού.

Επισκεφθείτε τα αμέτρητα πεδία των μαχών και τους τόπους του μαρτυρίου των ορθοδόξων κληρικών, Πατριαρχών, Επισκόπων, ιερέων, ιερομονάχων, διακόνων και απλών μοναχών.

Η Εκκλησία της Ελλάδος επιχειρεί μία ψύχραιμη και τεκμηριωμένη προσέγγιση της Τουρκοκρατίας και του 1821 μέσω μιας σειράς δέκα επιστημονικών συνεδρίων, τα οποία διοργανώνει η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος.

Τα δύο πρώτα συνέδρια έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και κυκλοφορείται ο Τόμος με τα Πρακτικά του Α΄ Συνεδρίου, του 2012.

Το δέκατο και τελευταίο Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί συν Θεώ το 2021, όταν θα συμπληρώνονται ακριβώς διακόσια χρόνια από την κήρυξη της Μεγάλης Ελληνικής Επαναστάσεως.

πηγή

 romfea

 

Yπάρχουν άνθρωποι που ελκύουν τη χάρη του θεού και ανατρέπουν τα παγκόσμια δεδομένα

Παρακολουθούμε με αγωνία και στενοχώρια αυτά που συμβαίνουν στον τόπο μας και συνεχίζουμε να βοηθούμε το λαό μας με την προσευχή μας, δήλωσε στο Μεσημέρι και Κάτι ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος.

Ο κόσμος εκφράζει αγωνία και ανησυχία για το μέλλον και είναι δικαιολογημένος διότι διαφαίνεται το μέλλον ζοφερό και δύσκολο, είπε ο Μητροπολίτης.

Πρόσθεσε ότι «εμείς πρέπει να βοηθούμε τον κόσμο να έχει εμπιστοσύνη στο θεό. Δεν παραβλέπουμε τη δυσκολία αλλά ο Θεός είναι δυνατότερος. Η ελπίδα κλονίζεται αλλά και ο Χριστός είπε να μην δειλιάζουμε και να μην χάνουμε την πιστή μας».

Ο Θεός δεν μας εγκατέλειψε, είπε ο Μητροπολίτης Λεμεσού, σημειώνοντας ότι «υπάρχουν άνθρωποι που ελκύουν τη χάρη του θεού και ανατρέπουν τα παγκόσμια δεδομένα»

Ο Χριστός μας προτρέπει, τις δύσκολες στιγμές να τις αντιμετωπίζουμε με πιστή και με προσευχή. Για το θεό δεν υπάρχουν δύσκολα και δεν θα μας αφήσει μόνους μας, τόνισε ο Μητροπολίτης.

πηγή

 romfea

Για το Τμήμα Ισλαμικών Σπουδών στη Θεολογικὴ σχολὴ του ΑΠΘ... καθηγητής του ΑΠΘ Δημήτριος Τσελεγγίδης

Ένας περίεργος θόρυβος (με ενδείξεις πολιτικής παρέμβασης,  ενδεχομένως και σιωπηρής συμφωνίας με την Τουρκία) έχει ξεκινήσει από κάποιους κύκλους τις τελευταίες εβδομάδες στη Θεσσαλονίκη σχετικά με το ενδεχόμενο οι ισλαμικές σπουδές να εισαχθούν σε κάποια ή κάποιες θεολογικές σχολές στην Ελλάδα. Ολα αυτά τη στιγμή που οι γείτονες Τούρκοι κρατάνε επί δεκαετίες κλειστή τη Χάλκη και τον τελευταίο καιρό, με δηλώσεις του ίδιου του Ερντογάν, θέτουν ανοιχτά θέμα μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Στις 18 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη μια εκδήλωση με θέμα «ισλαμικές σπουδές στη θεολογική πραγματική ανάγκη ή πολιτικός σχεδιασμός παίγνιο»; Κάποιες εβδομάδες νωρίτερα, και πιο συγκεκριμένα στις 28 Ιανουαρίου 2014 στη μηνιαία σύναξη των εφημερίων της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης δημοσιοποιήθηκε ένα ψήφισμα των ιερέων της μητρόπολης οι οποίοι εξέφρασαν την αντίθεσή τους στο θέμα.

Η «δημοκρατία» επικοινώνησε με τον καθηγητή στη Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ Δημήτρη Τσελεγγίδη, ο οποίος συμμετείχε ως ομιλητής στην παραπάνω συζήτηση και παρακολουθεί στενά το ζήτημα. Ο κ. Τσελεγγίδης αναφέρθηκε αρχικά στο πώς ξεκίνησε η υπόθεση, λέγοντας: «Το πρόβλημα ανακινήθηκε από την ίδια την Πολιτεία, δηλαδή το υπουργείο Παιδείας, το οποίο έστειλε σχετικό έγγραφο στις θεολογικές σχολές. Ομως σε αυτό το κάλεσμα δεν ανταποκρίθηκαν το Πανεπιστήμιο των Αθηνών ούτε η δική μας κοσμητεία. Ανταποκρίθηκε μόνο το Τμήμα Θεολογίας. Το αίτημα ήταν να δημιουργηθεί ένα Τμήμα Μουσουλμανικών Σπουδών, το οποίο θα ήταν τετραετούς φοιτήσεως και θα οδηγούσε σε ξεχωριστό πτυχίο, κάτω από τη σκέπη του δικού μας τμήματος. Ο σκοπός αυτού του τμήματος ήταν να καταρτίσει θεολογικώς τους μουσουλμάνους διδασκάλους του μαθήματος των θρησκευτικών στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση για τις ανάγκες της μειονότητας στη Θράκη. Το ερώτημα που προέκυψε, όμως, ήταν ποιοι θα διδάξουν, αφού τα μαθήματα θα γίνονταν σε μουσουλμάνους. Το υπουργείο Παιδείας έδωσε σε αυτό το αίτημα έναν εθνικό χαρακτήρα. Αυτό ήταν το περιτύλιγμα του πράγματος, του οποίου το περιεχόμενο δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς. Αυτό, όμως, ενέχει κάποια ουσιαστικά προβλήματα. Το ένα είναι, πώς μπορούσαμε εμείς να υποστηρίξουμε μουσουλμανικές σπουδές; Και εννοώ επιστημονικώς. Το δικό μου λοιπόν επιχείρημα, και όχι μόνο, είναι ότι εμείς είμαστε μια ορθόδοξη Θεολογική Σχολή και η επιστημονική μας κατάρτιση γίνεται με βάση την Αγία Γραφή και τη διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας μας, άρα δεν είμαστε σε θέση εμείς επιστημονικά να τους δώσουμε την ταυτότητα αυτή. Το Κοράνιο δέχεται πως ο Χριστός είναι άνθρωπος και ένας προφήτης κατώτερος του Μωάμεθ! Υπάρχουν λοιπόν εδώ προβλήματα και τεχνικά, αλλά και συνειδήσεως. Γι’ αυτό πρότεινα στη συγκεκριμένη περίπτωση το εξής. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας έχει ανάλογο τμήμα, όπως και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Γιατί λοιπόν θα έπρεπε να έρθει στη Θεσσαλονίκη η Σχολή, σε μια πόλη στην οποία δεν υπάρχει μειονότητα; Δεν υπάρχει σε καμία Θεολογική Σχολή στην Ευρώπη τέτοιο πρόγραμμα σπουδών, εισαγωγική κατεύθυνση μουσουλμανικών σπουδών, που να δίνει τέτοιο πτυχίο. Ούτε καν στο Ισραήλ όπου υπάρχει σημαντική μουσουλμανική κοινότητα». Στην ερώτηση της «δημοκρατίας» γιατί ορισμένοι επιμένουν για τη Θεσσαλονίκη, ο κ. Τσελεγγίδης απάντησε:

«Ειλικρινά δεν μπορώ να σας πω, γιατί δεν το κατανοώ. Είμαι στην επιτροπή καταρτίσεως των προγραμμάτων. Με κάλεσε ο μητροπολίτης κ. Ανθιμος στο γραφείο του, όπου βρισκόταν ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Γ. Καλατζής αλλά και ο διευθυντής του υπουργείου Εξωτερικών! Οταν ετέθη το θέμα, τους είπα ότι θα γίνουμε καταγέλαστοι στο διεθνές επιστημονικό κοινό και προέβαλα λόγους κοινωνικής αποδοχής αλλά και όλες τις πολιτικές προεκτάσεις. Η απάντηση του γενικού γραμματέα και του διευθυντή του υπουργείου Εξωτερικών σε αυτούς τους προβληματισμούς είναι ότι…  αδυνατούν να απαντήσουν. Ακούστηκε ακόμα ότι είναι σύμφωνοι με τη Σχολή οι τέσσερις Θρακιώτες Επίσκοποι. Αναρωτιέμαι (αν είναι αληθές αυτό), γιατί τότε δεν κάνουν στη Θράκη τη Σχολή από τη στιγμή μάλιστα κατά την οποία ο οικείος μητροπολίτης (Θεσσαλονίκης) δήλωσε την κάθετη αντίθεσή του».

Πιθανή προσφυγή στο ΣτΕ

Ως προς την εξέλιξη του θέματος από εδώ και πέρα φαίνεται ότι όλα είναι ανοιχτά, όπως δήλωσε ο κ. Τσελεγγίδης. «Στις 7 Μαρτίου, στη συνεδρίαση του Τμήματος Θεολογίας ήμασταν μόνο 6 κατά και 23 είπαν “ναι”. Οπότε, αφού ψηφίστηκε αυτό, προχωράει το αίτημα προς τη Σύγκλητο του πανεπιστημίου και μετά θα προωθηθεί στο υπουργείο Παιδείας με την προοπτική, αν προλάβει, (αφού όλοι οι “επάνω” λέγεται πως είναι θετικοί) τον Απρίλιο μάλλον θα μπει στα μηχανογραφικά! Πιθανότατα λοιπόν τον Σεπτέμβριο να έχουμε την είσοδο των πρώτων μουσουλμάνων φοιτητών στο τμήμα μας. Βέβαια υπάρχουν και σοβαρές αντίθετες απόψεις. Σε εκδήλωση που πραγματοποιήσαμε πριν από λίγες εβδομάδες, ο Επίτιμος Πρόεδρος του Αρείου Πάγου κ. Νικόπουλος ανέφερε ότι συνταγματικά είναι παράνομος αυτός ο νόμος. Αρα το θέμα δεν έχει λήξει εφόσον επίκειται προσφυγή ενδεχομένως στο Συμβούλιο της Επικρατείας» καταλήγει ο κ. Τσελεγγίδης.

Του Κώστα Παππά

(Δημοκρατία,15/03/2014 -Ένθετο  για την Ορθοδοξία)


πηγή

 aktines

Ομιλίες με θέμα...

Ὁμιλία μὲ θέμα 

“ΚΑΚΟΔΟΞΙΕΣ & ΜΕΘΟΔΕΙΕΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΙΑΝΩΝ”  διοργανώνει το Γραφεῖο ἐπὶ τῶν Αἱρέσεων & Παραθρησκείας τῆς Ἱ.Μ.Κηφισίας, Ἀμαρουσίου & Ὠρωποῦ στά πλαίσια τῶν καθιερωμένων ἀντιαιρετικῶν ὁμιλιῶν στὶς ἐνορίες τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως. 

Ἡ ὁμιλία θὰ γίνει στόν Ἱ.Ν. Ἁγίας Βαρβάρας Μεταμορφώσεως

(Πλατεία Ἁγίας Βαρβάρας 1, 210-2814.063)

ΚΥΡΙΑΚΗ 30 ΜΑΡΤΙΟΥ

μετὰ τὸν Κατανυκτικὸ Ἑσπερινὸ (18.00)

+++++++++++++++++

Ὁμιλία τοῦ κ. Ἰωάννου Μηλιώνη, Εἰδικοῦ ἐρευνητοῦ τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς ἐπὶ τῶν Αἱρέσεων, μὲ θέμα: 

“ΕΙΝΑΙ Η ΓΙΟΓΚΑ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ-ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ;” 

διοργανώνει τό Γραφεῖο ἐπὶ τῶν Αἱρέσεων & Παραθρησκείας τῆς Ἱ.Μ.Κηφισίας, Ἀμαρουσίου & Ὠρωποῦ.

Ἡ ὁμιλία θὰ γίνει στόν Ἱ.Ν. Ἁγίας Βαρβάρας Μεταμορφώσεως

(Πλατεία Ἁγίας Βαρβάρας 1, 210-2814.063)

ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

μετὰ τὸν Κατανυκτικὸ Ἑσπερινὸ (18.00)

+++++++++++++++++

Ὁμιλία τοῦ κ. Δημητρίου Κόκορη γιά τούς Μάρτυρες τῆς Σκοπιᾶς, μὲ θέμα: 

“ΧΡΙΣΤΟΣ-ΑΜΝΟΣ-ΠΑΣΧΑ” 

διοργανώνει το Γραφεῖο ἐπὶ τῶν Αἱρέσεων & Παραθρησκείας τῆς Ἱ.Μ.Κηφισίας, Ἀμαρουσίου & Ὠρωποῦ.

Ἡ ὁμιλία θὰ γίνει στόν Ἱ.Ν. Ὑπαπαντῆς Σωτῆρος Ἀμαρουσίου 

(Πάρκο Νεαπόλεως & Ἐλευθερίας, 210-6854.122)

ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

μετὰ τὸν Κατανυκτικὸ Ἑσπερινὸ (19.00)

Η ΔΥΣΗ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ, ΕΜΕΙΣ ΤΟ ΣΥΚΟΦΑΝΤΟΥΜΕ

Ὅταν ὁ Ἀλεξανδρινός ποιητής Κωνσταντῖνος Καβάφης ἔγραφε γιά τόν «ἔνδοξο βυζαντινισμό μας», προφανῶς μιλοῦσε ἐπαινετικά γιά τήν ἱστορία καί τήν προσφορά τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, τῆς Ρωμανίας. Ἀντιθέτως στήν ἐποχή μας ἔχει καθιερωθεῖ μία ἀρνητική χρήση τοῦ ὅρου «βυζαντινισμός» καί ὁρισμένοι Νεοέλληνες στρέφονται κατ' εὐθεῖαν στόν παποῦ μας-τήν Ἀρχαιότητα- ἀδιαφορῶντας γιά τόν πατέρα μας, τό Ἑλληνορθόδοξο Βυζάντιο. Ἡ διαφορά εἶναι ὅτι ὁ μέν Καβάφης γνώριζε Ἱστορία, ἐνῶ οἰ χλευάζοντες τό Βυζάντιο ἤ  δέν γνωρίζουν ἤ τήν μελετοῦν μέ παραμορφωτικούς φακούς. Ἀκόμη καί ἡ προσπάθεια τοῦ σκηνοθέτη Κώστα Γαβρᾶ νά δείξει ἄνευ τεκμηριώσεως ὅτι δῆθεν Χριστιανοί κατέστρεφαν τίς μετόπες τοῦ Παρθενῶνος, ἐντάσσεται στήν ἴδια φιλοσοφία. Ὁ σκοπός εἶναι νά δοθεῖ τό μήνυμα ὅτι ὅλα αὐτά ἔγιναν μέ τήν καθοδήγηση τῆς ἐπίσημης Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία δημιούργησε τό σκοταδιστικό, ὅπως τό βλέπουν, Βυζάντιο.             Περί τοῦ Παρθενῶνος ἀπήντησαν καί θά ἀπαντήσουν οἱ ἀρχαιολόγοι καί οἱ εἰδικοί τῆς ἐποχῆς. Προσωπικά θά ἤθελα μόνο μία ἐπισήμανση νά κάνω: Ἄν οἱ Χριστιανοί τῆς Βυζαντινῆς ἐποχῆς εἶχαν τόσο μεγάλο μένος μέ κάθε τι ἀρχαῖο, τότε θά ἄλλαζαν τό ὄνομα τῶν Ἀθηνῶν καί δέν θά ἄφηναν ἕνα ὄνομα πού αναφέρεται στήν Ἀθηνᾶ. Ὄχι μόνο σεβάσθηκαν τό ὄνομα, ἀλλά ἐπιπλέον τόν Παρθενῶνα τόν ὀνόμασαν «Παναγία ἡ Ἀθηνιώτισσα» καί τόν ἀφιέρωσαν στήν Θεοτόκο. Γενικότερα , ὅμως, περί τῆς πολιτιστικῆς προσφορᾶς τῆς Βυζαντινῆς μας Ρωμηοσύνης, ἔρχονται νά δώσουν τή μαρτυρία τους πολλοί ξένοι συγγραφεῖς, ἀπό τούς ὁποίους σήμερα θά παρουσιάσω δύο. Ἐπιλέγω τό βιβλίο τοῦ ἀμερικανοῦ Κόλιν Οὐέλλς «Σαλπάροντας ἀπ' τό Βυζάντιο - Πῶς μία χαμένη αὐτοκρατορία διαμόρφωσε τόν κόσμο» (1) . Καί τό ἔργο τοῦ Γάλλου καθηγητοῦ Συλβαίν Γκουγκενέμ μέ τίτλο «Ὁ Ἀριστοτέλης στό Μόν -Σαίν-Μισέλ» καί μέ ὑπότιτλο:  «Οἱ Ἑλληνικές ρίζες τῆς Χριστιανικῆς Εὐρώπης». (2) Εὐτυχῶς καί τά δύο βιβλία ἔχουν μεταφρασθεῖ στά ἑλληνικά καί μποροῦν νά βοηθήσουν κάθε συμπατριώτη μας, ὁ ὁποῖος καλοπροαίρετα ἐνδιαφέρεται νά μάθει ποιά και πόσο σημαντική ἦταν ἡ προσφορά τῶν Βυζαντινῶν προγόνων μας στόν παγκόσμιο πολιτισμό.             Ὁ νέος σέ ἡλικία Κόλιν Οὐέλλς σπούδασε ἀρχαία ἱστορία καί φιλολογία στίς ΗΠΑ καί ἔμαθε τό Βυζάντιο ἀπό ἕναν ἐξαίρετο δάσκαλο: Τόν διαπρεπῆ Ἕλληνα βυζαντινολόγο Σπύρο Βρυώνη. Στόν πρόλογό του ὁ συγγραφεύς σημειώνει: «Ἡ διάρθρωση τοῦ βιβλίου ἀπορρέει ἀπό δύο ἰδέες, πού καί οἱ δύο μαζί προσφέρουν ἕναν εὔκολο τρόπο γιά νά κατανοήσουμε τήν πολιτιστική κληρονομιά τοῦ Βυζαντίου. Ἡ πρώτη εἶναι ἡ δυαδική φύση τῆς παράδοσής του, ἡ ὁποία ἀντικατοπτρίζεται στόν ἐνστερνισμό τόσο τῆς χριστιανικῆς πίστης, ὅσο καί τοῦ ἑλληνικοῦ πνεύματος. Ἡ δεύτερη διαρθρωτική ἰδέα τοῦ βιβλίου συνίσταται ὅτι οἱ κληρονόμοι αὐτῆς τῆς δυαδικῆς παράδοσης ἦταν οἱ τρεῖς νεώτεροι πολιτισμοί πού ἀναδύθηκαν ἀρχικά σέ περιοχές οἱ ὁποῖες εἶχαν ἀποσπασθεῖ ἀπό τό Βυζάντιο: ὁ δυτικός, ὁ ἰσλαμικός καί ὁ σλαβικός κόσμος. Ὁ καθένας ἀπό αὐτούς τούς τρεῖς παγκόσμιους πολιτισμούς διαμορφώθηκε ριζικά ἀπό τό Βυζάντιο-ἀλλά ὁ καθένας ἦταν ἰδιαίτερα ἐπιλεκτικός ὅσον ἀφορᾶ τήν πλευρά τοῦ Βυζαντίου πού ἐπέλεξε νά ἐνστερνιστεῖ.  Αὐτό τό βιβλίο τιμᾶ τή ἐνεργητικότητα καί τόν δυναμισμό ἐκείνων τῶν νεαρῶν πολιτισμῶν, ὅπως ἐπίσης καί τόν ἐκπληκτικό πλοῦτο τοῦ βυζαντινοῦ πολιτισμοῦ» (σελ. xxvii).             Στήν πρώτη ἑνότητα ὁ Οὐέλλς ἐξηγεῖ πῶς τό Βυζάντιο μετέφερε στή Δυτική Εὐρώπη τήν ἀρχαιοελληνική γραμματεία καί σοφία. Στή δεύτερη μιλᾶ γιά τίς βυζαντινές ἐπιδράσεις στόν ἀραβικό καί μουσουλμανικό κόσμο. Στήν τρίτη ἑνότητα περιγράφει τήν διάδοση τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ ἑλληνορθοδόξου πολιτισμοῦ στόν σλαβικό κόσμο καί κυρίως στή Ρωσία. Ὁ Ἐπίλογος ἀφιερώνεται στόν «τελευταῖο βυζαντινό», τόν μοναχό Μιχαήλ Τριβώλη ἀπό τήν Ἄρτα, ὁ ὁποῖος δίδαξε πολλά στούς Ρώσους τόν 16ο αἰῶνα καί ἔμεινε γνωστός ὡς «Μάξιμος ὁ Γραικός». Δέν μπορεῖ, λοιπόν, νά ἦταν σκοταδιστικό τό Βυζάντιο, ὅπως τό παρουσιάζουν οἱ φανατικοί ἀντιεκκλησιαστικοί νεοέλληνες διανοητές, ὅταν τροφοδότησε πνευματικά τόσους πολλούς λαούς καί πολιτισμούς!             Τό βιβλίο τοῦ Γάλλου Συλβαίν Γκουγκενέμ, καθηγητοῦ Μεσαιωνικῆς Ἱστορίας στό Πανεπιστήμιο τῆς Λυών, ἔχει ὡς στόχο να καταρρίψει τήν ἄποψη πού διδάσκουν πολλοί δυτικοί ἱστορικοί, ὅτι δῆθεν ἡ Δύση ἔμαθε τόν Ἀριστοτέλη και τούς ἄλλους ἀρχαίους συγγραφεῖς μέσῳ τῶν Ἀράβων μουσουλμάνων. Ὁ συγγραφεύς ἀποδεικνύει ὅτι ὁ μεγαλύτερος δάσκαλος τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης στήν ἀρχαία παιδεία ἦταν τό  Βυζάντιο, τό ὁποῖο σεβάσθηκε καί καλλιέργησε τήν ἀρχαία ἑλληνική γραμματεία καί μέ τούς κληρικούς του καί μέ τούς μοναχούς καί μέ τούς λαϊκούς λογίους του. Γνωρίζουμε φυσικά ὅτι ἡ προσέγγιση τῶν Χριστιανῶν ἦταν ἐπιλεκτική πρός τά ἀρχαῖα κείμενα, ὅπως διδάσκει καί ὁ Μέγας Βασίλειος στό ἔργο του «Πρός τούς νέους ὅπως ἄν ἐξ Ἑλληνικῶν ὠφελοῖντο λόγων». Ὁ Γκουγκενέμ μᾶς βοηθεῖ νά κατανοήσουμε ὅτι τό Ὀρθόδοξο Βυζάντιο οὐδέποτε ἐδίωξε τήν κλασσική παιδεία, ἀλλά ἀντθέτως τήν προώθησε καί τήν διέδωσε σέ ἄλλους λαούς. Ἁναφέρεται ἐπίσης καί στόν ρόλο πολλῶν ἀραβοφώνων Χριστιανῶν -κυρίως μονοφυσιτῶν- στή μετάφραση ἑλληνικῶν κειμένων στά ἀραβικά καί μᾶς ἀποκαλύπτει τήν ὕπαρξη ὁλοκλήρων  ἐγαστηρίων ἀντιγραφῆς καί μεταφράσεως ἑλληνικῶν κειμένων στό γαλλικό μοναστῆρι τοῦ Μόν-Σαίν-Μισέλ περί τό ἔτος 1120. Ὁ μεταφραστής ἦταν ἕνας κληρικός μέ τό ὄνομα «Ἰάκωβος τῆς Βενετίας ὁ Ἕλληνας».             Ἴσως νά μή συμφωνοῦμε μέ ὅλα τά σημεῖα τοῦ βιβλίου, ὅμως εἶναι ἀξιοπρόσεκτα τά κυριώτερα συμπεράσματα τοῦ συγγραφέως. Ὅτι δηλαδή «ἡ πολιτισμική ἐλίτ τοῦ Βυζαντίου ἦταν Χριστιανική καί ταυτόχρονα ἑλληνική» (σελ. 86). Καί ὅτι «οἱ πολιτισμικές ρίζες τῆς Εὐρώπης ἁπλώνονταν στόν ἑλληνικό πολιτισμό, τό ρωμαϊκό δίκαιο καί τή Βίβλο» (σελ. 216). Ὁ Γκουγκενέμ ἀντιτίθεται σαφῶς πρός τήν ἰσοπεδωτική παγκοσμιοποίηση καί μᾶς θυμίζει τά λόγια τοῦ μεγάλου Γάλλου ἱστορικοῦ Φερνάν Μπρωντέλ, πού ἐπέμενε ὅτι: «Μόνο οἱ οὐτοπιστές ὀνειρεύονται τή συγχώνευση τῶν θρησκειῶν. Οἱ θρησκεῖες, ὅ,τι ἀκριβῶς πιό προσωπικό ὑπάρχει, πιό ἀνθεκτικό μέσα σ' αὐτό τό σύμπλεγμα ἀγαθῶν, δυνάμεων, πού εἶναι κάθε πολιτισμός» (σελ. 201). Καί ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.     Κωνσταντῖνος Χολέβας, Πολιτικός Ἐπιστήμων (1)   Ἐκδόσεις ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, Ἀθήνα 2008 (2)   Ἐκδόσεις ΟΛΚΟΣ, Ἀθήνα 2009  Κ.Χ. ΣΕΠΤ. 2009 ΠΗΓΗ Ενωμένη Ρωμιοσύνη