Ανόητη καυχησιολογία

  Δεν υπάρχει πιο άνοστο θέαμα από το να παρακολουθείς κάποιον να καυχιέται για τον εαυτό του, για τα έργα του, και να βάζει κέντρο του κόσμου το άθλιο εγώ του. Και γιατί παρακαλώ; Μήπως από μόνος του έφτιαξε τίποτα; Μήπως δημιούργησε έστω το παραμικρό από το μηδέν; Αντί λοιπόν να ευχαριστεί και να δοξολογεί τον Θεό, εγκωμιάζει τον εαυτό του και την ανόητη φαντασία του. Πες μου, σε παρακαλώ, κι αν έφτιαξες κάτι από μόνος σου, μήπως το δημιούργησες από το μηδέν;
Όταν λοιπόν δεις κάποιον να φουσκώνει από υπερηφάνεια, να τεντώνει το λαιμό του, ν' ανασηκώνει τα φρύδια του, να κυκλοφορεί με ακριβά αμάξια, να απειλεί, να κάνει κακό στους συνανθρώπους του, πες του: Γιατί έχει τόση αλαζονεία το χώμα και η στάχτη, αφού, και όσο ακόμα ζεις, αρχίζει η φθορά σου;
Αυτό ισχύει όχι μόνο για τον κοινό άνθρωπο, αλλά και γι' αυτόν που κάθεται σε βασιλικό θρόνο. Μην κοιτάς τη βασιλική πορφύρα, το στέμμα, τα χρυσοκέντητα ενδύματα. Κοίτα και στοχάσου την ανθρώπινη φύση του βασιλιά. Τότε θ' αναφωνήσεις κι εσύ μαζί με τον προφήτη: "Κάθε άνθρωπος είναι σαν το χορτάρι κι η δόξα του όλη φευγαλέα σαν το αγριολούλουδο".
Γιατί λοιπόν καυχιέσαι, άνθρωπέ μου; Κατέβα από τα ύψη της ανόητης αλαζονείας σου και εξέτασε την ευτέλειά σου. Χώμα και στάχτη είσαι, καπνός και σκιά, χορτάρι κι αγριολούλουδο. Τι πιο γελοίο από το να καμαρώνεις; Εξουσιάζεις μήπως πολλούς ανθρώπους; Και τι ωφελείσαι, όταν εξουσιάζεις ανθρώπους και εξουσιάζεσαι από τα πάθη σου; Είσαι σαν κι εκείνον που στο σπίτι του δέρνεται από τους υπηρέτες του και στην αγορά εμφανίζεται καμαρωτός, επειδή έχει άλλους κάτω από την εξουσία του. Μακάρι να ήσουν εξουσιαστής των παθών σου και όμοιος μ' όσους συναντάς στην αγορά. Αν λοιπόν είναι αξιοκατάκριτος όποιος υπερηφανεύεται για τις πραγματικές του αρετές, δεν είναι στ' αλήθεια γελοίος όποιος υπερηφανεύεται για πράγματα ολότελα τιποτένια;

Απόσπασμα από το βιβλίο:
"Ο Ιερός Χρυσόστομος θεολογεί, συμβουλεύει, παιδαγωγεί και διδάσκει"